Toets "Enter" om naar de inhoud te gaan

Maand: oktober 2016

Logische niveaus van Dilts

 

Het gedragsmodel van Bateson en Dilts

De antropoloog Gregory Bateson heeft in samenwerking met Robert Dilts een model voor gedragsverandering ontwikkeld, het model van de logische niveaus. Dit model gaat er van uit dat het onvoldoende is om alleen het gedrag van mensen te begrijpen en te kennen (en dus alleen op gedrag te sturen). Er zijn meer niveaus (innerlijke factoren) in het menselijke systeem die in relatie staan met het gedrag en daar invloed op hebben. De 6 logische niveaus geven een onderscheid in niveaus aan waarop doelen stellen, visie en missie op het persoonlijke vlak zich afspelen. Hierdoor ontstaan belangrijke vragen, zoals: houd ik met het formuleren van mijn doelen wel rekening met de context?

Welke capaciteiten heb ik en welke dien ik aan te leren om mijn missie en visie te bereiken?

Deze zes logische niveaus zijn volgens Dilts in samenhang belangrijk bij het veranderen van gedrag en het leren (zowel bewust als onbewust). Omdat Bateson en Dilts de logische niveaus vanuit een de systeemtheorie hebben ontwikkeld, werkt volgens hen een verandering op één niveau door op alle andere niveaus, zowel naar boven als naar beneden en visa versa. Waarbij gezegd moet worden dat interventies en veranderingen op een hoger niveau krachtiger doorwerken naar beneden dan andersom. Volgens Bateson en Dilts is een collectief gedragsprobleem terug te voeren naar een discrepantie met hogere niveaus in de hiërarchie binnen een organisatie.

Bateson gaat ervan uit dat medewerkers gedrag laten zien dat past en passend is in de omgeving waarin zij zich bevinden. Dat de organisatie dus gedrag van medewerkers krijgt dat hij verdient.

 

Dilts geeft ons een instrument om achter iemands gedrag te zoeken naar diens missie.

Vaardigheden zoals goed uitvragen en actief luisteren kunnen hierbij ingezet worden. Het vormt natuurlijk ook een goed instrument om een bestaande missie of visie te beoordelen.
Het model van de logische niveaus helpt ons dus:
• met het ontwikkelen van doelen, visie en missie
• met het achterhalen/helpen te verwoorden van iemands doelen, visie en missie
• met het beoordelen van doelen, visie en missie

De volgende logische niveaus zijn te onderscheiden:
Omgeving

Datgene waar we op reageren, wat ons omringt, de andere mensen met wie we in aanraking komen. Alles wat buiten het individu of de organisatie ligt.

 

 

Gedrag

De specifieke handelingen die we uitvoeren, ongeacht ons vermogen. Al datgene dat met een filmcamera vast te leggen valt. Dit is echter slechts het topje van de ijsberg.

 

Vaardigheden/Competenties

Vaardigheden, bekwaamheden, kwaliteiten, talenten, hulpbronnen en tactieken waar we in ons bestaan gebruik van maken.

 

Waarden/overtuigingen

Het scala van ideeën die we voor waar aanhouden en die we gebruiken als basis voor ons dagelijks handelen. Onze overtuigingen kunnen ons toestaan bepaalde dingen te doen, maar kunnen ons evenzeer beperkingen opleggen. Waarden zijn de dingen die we belangrijk vinden in het leven dat we leiden. Ook zij vormen een sterke sturing in ons handelen.

 

Identiteit

Het fundamentele ik-gevoel, hoe een persoon over zichzelf denkt.

Identiteit kunnen we op twee niveaus aangeven. Ten eerste ontlenen wij onze identiteit aan ons werk c.q. Onze maatschappelijke positie. Ten tweede vormt ons gedrag en met name hoe onze omgeving dat gedrag beoordeelt, ook onze identiteit.

 

Missie/Visie

Dit is het hoogste niveau, het fundament van ons bestaan. Het verwijst naar het grotere geheel, waarvan je deel uitmaakt.  Er worden vragen gesteld als: “waarom zijn wij hier?” En “wat is de zin van ons bestaan?” Op dit niveau heeft men het ook wel eens over een levensopdracht, ofwel een missie. Een verandering op dit niveau heeft onherroepelijk vele gevolgen op alle andere niveaus.

 

Reageer

Adequate Agressie Aanpak voor spierballentaal in “Trump”-situaties: BBB met AAA.

De kleedkamerpraat van Donald Trump. Typisch “mannen onder elkaar” – praat. Grensoverschrijdend.
Maar wat gebeurt er dan met die kerels onderling?
Kerels gaan onderling met hun taal de grens over. Taal op de grens van natuur en cultuur. Klaarblijkelijk wordt dat getriggerd na een sportieve prestatie.
Spierballentaal a la Mohamed Ali: ” I’m the greatest!”
Spierballentaal om de ander te  vernederen: agressief haantjesgedrag. Dierlijk gedrag op een moment dat de adrenaline hoog zit. Joachim Low, de duitse voetbalcoach liet dat ook zien met het ballenincident.
Een instinctieve reactie die dominantie uitdrukt, het reptielenbrein krijgt bevestiging door de neus. Tot zover is er binnen die context voor hen geen grensoverschrijdend gedrag.
Het wordt anders als dezelfde kerels hun dierlijk gedrag in een andere situatie gaan gebruiken om iets gedaan te krijgen of het “haantje” te zijn. Dit levert problemen op.
Ik kreeg vandaag een aanvraag voor een workshop Omgaan met Agressie.
Een hulpverleenster wilde zich beter (fysiek) voorbereiden bij huisbezoeken of ontvangst in haar werkruimte. Zij had bezoek gekregen van een grote vent met een hond. Bij het openen van de deur keek hij haar aan en zei: “ Zoooo?” en keek haar monsterend aan.
Het gesprek daarna liep uit de hand en zij werd seksueel geïntimideerd. Even later deed zij haar verhaal bij een aantal mannelijke personen in hetzelfde gebouw. Zij reageerden: “ Ja joh, dat doet die vaker, veel praatjes!”. Gelukkig had zij een aantal collega’s die haar goed opvingen en haar konden steunen.
De uitdaging in de training gaat worden om de deelnemers met de intimidatie durven te dealen. Herkennen van dierlijk gedrag in kritische situaties. Professioneel handelen vanuit eigen kracht: Beter Bewust Bewegen (BBB) met een Adequate Agressie Aanpak (AAA).
Reageer

Stop Zigzaggen; je mag bang zijn, je mag angst tonen en kwetsbaar zijn.

‘Zigzaggen is uitputtend: als je voortdurend heen en weer gaat om van alles te vermijden”

Ik ken deze uitspraak van Brene Brown.

Ik scrollde laatst wat op Facebook en zag daar een bericht van een oud deelnemer van de training LoopbaanLef. Betty is een jonge vrouw (in de dertig) en vond haar plek niet in het onderwijs en zelfs niet in ons land.

Zij vond zichzelf niet succesvol.

Uiteindelijk bleek de vraag: “Wat is je definitie van succes?”. Welke meetlat neem je?” de kernvraag te zijn voor haar.

Het bleek niet haar eigen meetlat te zijn en zij voelde zich slachtoffer van de meetlat van anderen in haar werksituatie. De ouders, de school, de leerlingen….zij wilde het voor iedereen goed doen en dat lukte niet.

Zij vond het moeilijk om vriendelijk zijn t.o.v.zichzelf : warm en begripvol wanneer zij faalde en dan de pijn niet negeren zonder zelfkritiek.

Ik zag laatst foto’s van Betty op Facebook langskomen.

Zigzaggend tussen Meditaties in het verre Oosten en  haar nieuwe werkplek vond zij haar weg.

Angstgevoelens hebben we allemaal en soms schaam ik me ook.  Al ben ik oefenmeester in durven. Ik maak ze niet zwaar of te licht maar laat zien dat ik ze geaccepteerd heb. En ik ga ermee om.

En als je dit deelt kun je het gevoel krijgen dat je samen in de arena staat en dat als we falen doen we dat samen doen, dan hebben we in elk geval grote moed getoond. We kunnen niet in ons eentje leren om kwetsbaarder en moediger te zijn. soms is het moedigste een ander om steun vragen.

Samen maakten we de zigzagbewegingen kleiner. Bakens werden dichterbij gezet en de veiligheid vergroot.

Dat is voor mij dan ook durven: te erkennen dat je bang mag zijn, angst mag tonen en kwetsbaar te zijn.

 

Reageer