Toets "Enter" om naar de inhoud te gaan

Auteur: Rob Smits

Boekreview: “Wat maakt een verzetsheld?” van Rutger Bregman over durf in het verzet – het verhaal van Arnold Douwes. #watzoujijdoen?

Boekreview: “Wat maakt een verzetsheld?” van Rutger Bregman over durf in het verzet – het verhaal van Arnold Douwes. #watzoujijdoen?

Gepubliceerd op 15 mei 2025 door Rob Smits

Wat maakt dat iemand het durft om in het verzet te gaan?

Is dat niet het echte durven? In oorlogstijd jezelf inzetten voor anderen ondanks de risico’s en gevaren? In zijn boek “Morele ambitie” (zie ook mijn blog: https://rob-smits.nl/durf-morele-ambitie-in-actie/) refereerde Bregman al aan de Jodenredders Arnold Douwes en Johannes Post.

In dit boekje over Arnold Douwes, een man die zich tijdens de Tweede Wereldoorlog aansloot bij het Nederlandse verzet, staat het thema durf wat mij betreft centraal. Douwe, die zich in de verzetsgroep van Johannes Post bevond, toont zowel fysieke als morele moed door zich actief tegen de bezetters te verzetten. Hij verspreidt illegale blaadjes en saboteert zoeklichten, en wordt uiteindelijk de rechterhand van Johannes Post. Zijn verhaal is niet alleen een indrukwekkend voorbeeld van fysieke durf, maar ook van de morele moed die nodig was om tegen de stroom van passiviteit in te gaan en tegen de autoriteiten te strijden.

Ik vond het interessant om te lezen wat Douwes en Post deden om anderen zo ver te krijgen dat zij het aandurfden om onderduikers op te nemen. Eerst een verleiding naar een kleine stap om vervolgens de ander mee te nemen om meer te doen.

Durven gaat ook met kleine stappen, het is oefenen, oefenen en oefenen.

Het boek gaat verder dan alleen de gebeurtenissen rond Douwe en biedt diepere inzichten in wat verzetshelden dreef. Bregman haalt Samuel Oliner’s onderzoek aan, dat de psychologie van verzetsmensen onderzoekt. Oliner ontdekt dat helden vaak gedreven worden door een sterke overtuiging (meegekregen vanuit de opvoeding) en bereid zijn om grote risico’s te nemen voor hun idealen, zelfs als dat hun leven op het spel zet. Het verzet vroeg van de betrokkenen niet alleen om fysieke actie, maar ook om het vermogen om met emoties om te gaan en zelfstandig te handelen in gevaarlijke omstandigheden.

Rechtvaardigheid komt niet vanzelf, zegt Bregman, maar vereist moed en actie, zelfs wanneer het resultaat onzeker is. De Jodenredders in het boek, waaronder Douwe, hadden vaak een sterk rechtvaardigheidsgevoel ontwikkeld door een gelukkige jeugd en liefdevolle opvoeding. Dit wijst op het belang van een moreel kompas dat hen in staat stelde om moeilijke, gevaarlijke keuzes te maken in tijden van extreme onzekerheid. Het boek benadrukt dat moed vaak niet een aangeboren eigenschap is, maar voortkomt uit opvoeding en de normen die mensen meegeven in hun jeugd.

Naast de ouders vervullen ook leerkrachten een essentiële rol bij het ontwikkelen van durf.

Helden zijn vaak gewone mensen zijn die onder uitzonderlijke omstandigheden buitengewone moed tonen. Moed en durf blijken geen zeldzame eigenschappen, maar capaciteiten die in iedereen schuilen, vooral wanneer de omstandigheden het vereisen. Het boek geeft ons de vraag mee wat wij zouden doen in soortgelijke situaties, en laat zien dat moed vaak uit onszelf kan komen wanneer we geconfronteerd worden met onrecht.

#watzoujijdoen

Reageer
Tek: Van overleven in Bulgarije tot onmisbare collega in Nederland

Tek: Van overleven in Bulgarije tot onmisbare collega in Nederland

Gepubliceerd op 15 mei 2025 door Rob Smits

Op een zonnige dag in 2016 veranderde mijn leven – en dat van Tek – voorgoed. Tek, onze geliefde bedrijfshond, heeft een bijzonder verhaal. Het is een verhaal over overleven, tweede kansen, en hoe hij uiteindelijk mijn trouwe maatje én collega werd.

Een zware start in Bulgarije

Tek begon zijn leven bij een Bulgaarse hovenier die in Nederland werkte. Maar toen zijn baasje ziek werd, vertrok hij samen met Tek terug naar Bulgarije. Daar nam het lot een verdrietige wending. De hovenier overleed, en Tek bleef achter op het erf. In Bulgarije gaan mensen vaak anders om met honden dan we in Nederland gewend zijn. Tek werd aan een ijzeren lijn vastgemaakt, zonder voldoende voedsel en aandacht. Hij moest wekenlang zelf zien te overleven. Hij at wat hij kon vinden: mieren, vogels en alles wat binnen zijn bereik kwam.

Gelukkig had het dorp een paar oplettende bewoners. Vrienden van mij, die in hetzelfde dorp hun tweede huis hebben, zagen Tek. Hij was mager, verwaarloosd, maar toch vol veerkracht. Zij vroegen toestemming om hem mee te nemen en voor hem te zorgen, en gelukkig mocht dat.

Een reis naar Nederland

Toen kwam de volgende uitdaging: een baasje vinden voor Tek. Via Facebook plaatsten mijn vrienden een oproep, en daar zag ik hem. Er waren twee kandidaten, en ik was één van hen. Het enige probleem? Hoe zouden ze Tek naar Nederland krijgen? Een vlucht zou te stressvol zijn voor hem. Dus besloten ze speciaal voor Tek een auto te kopen. Ja, je leest het goed – een auto, alleen voor hem!

Mijn eerste ontmoeting met Tek

Toen Tek in Nederland aankwam, ging ik met hem ‘proeflopen’. Vanaf het eerste moment voelde ik een klik, al was hij destijds een energieke wervelwind. Het was even wennen, maar ik wist: dit wordt mijn hond. En zo begon ons gezamenlijke avontuur.

Tek, mijn trouwe werkmaatje

Nu, jaren later, is Tek een onmisbaar deel van mijn leven én werk. Hij is een vrolijke ziel die mensen graag verwelkomt. Zijn vriendelijke karakter en aanstekelijke energie maken hem een perfecte compagnon tijdens communicatietrainingen die ik geef. Tek speelt een unieke rol in deze trainingen, waarin hij deelnemers helpt om belangrijke lessen over communicatie te ontdekken.

Wat Tek ons kan leren over communicatie

Honden zijn meesters in non-verbale communicatie, en Tek is daarop geen uitzondering. Hij laat mensen zien hoe krachtig lichaamstaal en stemgebruik kunnen zijn. Hier zijn een paar van de oefeningen waarin Tek schittert:

  1. Lichaamstaal: Honden begrijpen onze lichaamstaal beter dan woorden. Tek laat zien hoe belangrijk je houding is in communicatie.
  2. Toon van de stem: Of je nu een warme toon gebruikt of een strenge, Tek voelt het meteen aan. Hij leert deelnemers hoe stemgebruik emoties overbrengt.
  3. Commando’s: Simpele opdrachten zoals “zit” of “kom” laten zien hoe duidelijkheid in communicatie essentieel is, niet alleen voor honden, maar ook in onze dagelijkse interacties.
  4. Oogcontact: Tek reageert sterk op oogcontact, wat mensen helpt te begrijpen hoe belangrijk het is om aandachtig te zijn in gesprekken.
  5. Hallo zeggen: Wil je een band met Tek opbouwen? Ga op zijn niveau zitten, zodat hij je kan besnuffelen. Het is een simpele, maar krachtige les in respect en toegankelijkheid.

Tek: een inspiratiebron

Tek herinnert me er dagelijks aan hoe veerkrachtig en loyaal een hond kan zijn. Hij begon zijn leven in moeilijke omstandigheden, maar is uitgegroeid tot een vrolijke en liefdevolle metgezel. Zijn aanwezigheid maakt niet alleen mijn werk leuker, maar biedt ook een frisse kijk op hoe wij communiceren en verbinden met anderen – mens én dier.

Dus, mocht je ooit een training bij ons volgen, wees voorbereid: Tek zal je hart stelen voordat je het weet!

(Fotograaf: David Hup)

Reageer
Welke 10 ‘durf’- punten neem ik mee na het lezen van “Stuurloos” van Kustaw Bessems?

Welke 10 ‘durf’- punten neem ik mee na het lezen van “Stuurloos” van Kustaw Bessems?

Gepubliceerd op 15 mei 2025 door Rob Smits

“Stuurloos” vond ik een krachtige oproep om juist nu systemen en structuren opnieuw vorm te geven. Het legt niet alleen de huidige pijnpunten bloot, maar geeft ook uitdagingen aan en praktische handvatten aan om hoger te mikken op het gebied van rechtvaardigheid, welzijn en gemeenschapszin. Ik vond het een inspirerend boek voor iedereen die verandering niet alleen wil zien, maar ook durft te realiseren.

Welke 10 punten neem ik uit het boek mee?

  1. De waarde van georganiseerde tegenspraak
    Niet verrassend omdat ik zelf in mijn eigen boek ook schrijf over tegenspraak. Het gebrek aan gestructureerde tegenspraak binnen de overheid wordt genadeloos blootgelegd in dit boek. Durven betekent hier niet alleen kritiek toelaten, maar actief een cultuur creëren waarin afwijkende meningen worden gewaardeerd.
  2. Visie als kompas voor de toekomst
    Het boek benadrukt het belang van een langetermijnvisie, groter dan een verzameling beleidsmaatregelen. Na de kabinetten van Rutte en het visieloze huidige kabinet heeft onze samenleving dat echt nodig. Durf betekent hier de moed hebben om voorbij de crisis van vandaag te kijken en koers te houden richting structurele verbeteringen, zoals rechtvaardigheid en welzijn.
  3. Vastgeroeste beeldvorming doorbreken
    De neiging om beslissingen te baseren op vooraf bepaalde narratieven in plaats van op feiten is een grote valkuil. Durven vraagt om een open blik, nieuwsgierigheid en het lef om beelden te corrigeren, zelfs wanneer dat weerstand oproept. Juist nu de ander aanspreken op wat er feitelijk is ofwel een beeld dat gecreëerd is!
  4. Rechtvaardigheid en inclusie organiseren
    Mensen in minderheidsposities leren al vroeg dat er meerdere manieren zijn om naar de wereld te kijken. Het boek pleit ervoor om deze levenswijsheid te omarmen en rechtvaardige besluitvorming te waarborgen door diverse stemmen actief te betrekken. Lees en luister eens naar Tim ’s Jongers over armoede en neem zijn blik ook mee of Milio van der Kamp zie mijn boekreview: https://rob-smits.nl/70-bookreview-misschien-moet-je-iets-lager-mikken-klasse-laat-je-nooit-los-klasse-vormt-wie-je-bent/
  5. Leiderschap dat ongelijk omarmt
    Een goede leider is iemand die zijn of haar eigen ongelijk onderzoekt. Dit vraagt niet alleen om zelfreflectie, maar ook om de moed om macht en ego opzij te zetten ten gunste van een groter belang.
  6. De kracht van gemeenschappen erkennen
    In plaats van top-down beleid te dicteren, laat het boek zien dat gemeenschappen vaak zelf oplossingen vinden. Durf betekent hier het loslaten van controle en vertrouwen op de kracht van samenwerking en saamhorigheid.
  7. Minder, maar beter beleid
    De oproep om als overheid minder zaken ‘heel goed’ te doen in plaats van veel zaken middelmatig, is een voorbeeld van hoger mikken. Het vraagt om moed om prioriteiten te stellen en nee te zeggen tegen alles wat niet essentieel is.
  8. Het ongezegde bespreekbaar maken
    Het boek biedt praktische inzichten, zoals het blootleggen van wat mensen niet zeggen tijdens vergaderingen. Dit is een voorbeeld van durf op relationeel niveau: ruimte scheppen voor ongemakkelijke waarheden.
  9. De rechtsstaat vieren en beschermen
    Het boek roept op om de rechtsstaat niet alleen te beschermen, maar actief te vieren. Dit vergt moed, omdat het vraagt om educatie, rituelen en een gezamenlijke herwaardering van gedeelde waarden zoals vrede en veiligheid.
  10. De noodzaak van rust en reflectie
    In een wereld die continu op snelheid draait, pleit het boek voor het belang van pauze en reflectie. Dit is geen luxe, maar een noodzaak om duurzame oplossingen te vinden. Het lef om rust te nemen is een daad van weerstand tegen de hectiek van oppervlakkige prestaties.

Zoals jullie wellicht organiseer met een aantal anderen debatten bij De Vonk Debat. Op 20 januari interviewt Guido van Beuzekom Kustaw Bessems over het overheidsfalen en hoe dat ons kan raken!

#17 Interview met Kustaw Bessems over de stuurloosheid van ons land

 

Reageer
Samen van 2024 naar 2025! Met stukjes durf enzo…

Samen van 2024 naar 2025! Met stukjes durf enzo…

Gepubliceerd op 15 mei 2025 door Rob Smits

Het einde van het jaar is in zicht, en daarmee een moment van reflectie en vooruitkijken. Mijn businesscoach, Jeroen Lampe , inspireerde me om een jaaroverzicht te maken: een terugblik op de momenten en mijlpalen die 2024 hebben gekleurd. Dit proces hielp me niet alleen om betekenisvolle hoofdstukken van het afgelopen jaar te herkennen, maar ook om mijn groeicycli als mens en ondernemen in kaart te brengen.

Hier zijn de hoogtepunten die ik heb genoteerd:

De presentatie van mijn boek. Een kroon op jaren van werk en inspiratie.

Een bijzondere ontmoeting met Remco Claassen. Zijn inzichten en energie inspireerden mij.

Mijn eerste grote lezing bij Tallander. Een stap buiten mijn comfortzone die me veel inzichten gaf.

Het afronden van een lastig seizoen voor Ajax. Dit markeerde een hernieuwde focus van de club naar wederopstanding.

Een tattoo zetten met mijn kinderen. Een mooi moment vastgelegd (dank aan Tattoo Daan!).

Het maken van een podcast over Tante Daan. Check: https://open.spotify.com/episode/344iSnVPHACOq79W1SCef1?si=970acc66d359406d

De overdracht van bestuurstaken bij Zpink. Een warme overgang naar een nieuwe generatie woordliefhebbers.

Debatcentrum De Vonk -bijeenkomst in november. Inspirerende gesprekken, onder meer met Eric van der Burg .

Een ademsessie met Peet Donders (Oceanic). Hier ontdekte ik een nieuwe balans tussen begrenzen en ontvangen.

Groeisprongen dankzij Jeroen Lampe. Mijn businesscoach hielp me groeien en stabiel te blijven.

De vereniging Ondernemersvereniging Zaanstad Zuid OVZZ op de kaart zetten. Belangrijke gesprekken gevoerd met stakeholders en de vereniging meer op de kaart gezet.

Zwemmen met mijn zwemmaatjes. Elke keer weer genieten van het koude water (Dank Peet, Taco, Rosa, Berry en Marc).

Borstcrawl-les gevolgd. Samen met Marc Schmidt een nieuwe vaardigheid opgepakt.

Artikelen in NHD. Over Koud Water Zwemmen en mijn bijdrage aan de film Kouwe Koppen (dank Nicole van Damme ).

Voedingspatronen aangepast. Dankzij de begeleiding van Judith Hijne stappen gezet naar een gezondere levensstijl.

Veelzijdige opdrachten uitgevoerd. Voor organisaties zoals ProActief, Erasmus, de VU en de Haagse Hogeschool.

Drie keer een Masterclass Durf in 1 dag gegeven. Deelnemers geïnspireerd om stappen te zetten.

Mooie kerstdagen. Met familie en buren de warmte van het seizoen gedeeld.

Dagelijkse wandelingen met Tek. Het eenvoudige plezier van elke dag in beweging zijn.

Reflecteren en vooruitkijken

Het doornemen van agenda’s, dagboeken, to-do-lijstjes, fotoalbums en notities bracht me niet alleen terug naar de hoogtepunten van 2024, maar toonde ook hoe waardevol het is om stil te staan bij groei. Elk van deze momenten is een ankerpunt, een bewijs van beweging en ontwikkeling.

En ook dat ik niet alleen succesvol kan zijn: we hebben elkaar nodig!

Dankbaar kijk ik uit naar 2025. Nieuwe kansen, uitdagingen en vooral: groei. Wat waren jouw hoogtepunten van 2024? En hoe bereid jij je voor op het nieuwe jaar?

Check mijn oudejaarsdip 2024:

Laten we samen het beste uit 2025 halen.

💪#Reflectie #Groei #Vooruitblik #2025

Reageer
Boekreview: Waarom veranderen (meestal) mislukt van Martin Appelo

Boekreview: Waarom veranderen (meestal) mislukt van Martin Appelo

Gepubliceerd op 15 mei 2025 door Rob Smits
In het boek Waarom veranderen (meestal) mislukt biedt gezondheidszorgpsycholoog en gedragstherapeut Martin Appelo een verfrissende, realistische blik op de uitdaging van blijvende gedragsverandering. Voor mijzelf als persoon en als professional een mooi onderwerp.
En….de goede voornemens komen er weer aan!
Appelo stelt dat onze jaarlijkse pogingen om gezonder te leven of slechte gewoontes af te leren vaak stranden door zowel biologische als psychologische factoren die diep in ons brein verankerd zijn. Volgens Appelo geeft de structuur van ons brein een nuchtere verklaring voor waarom veranderen zo moeilijk is — en hij onderbouwt dit met aansprekende voorbeelden en inzichten die mij ook aan het denken zetten. Vanuit een persoonlijk perspectief (bepaalde gewoonten en patronen) en vanuit professioneel perpectief (hoe is durf te bestendigen?).
Herkenbaar ook uit mijn eigen boek is hoe Appelo uitlegt hoe ons gedrag gestuurd wordt door drie “lagen” in het brein: het instinctieve reptielenbrein, dat automatische handelingen aanstuurt; het emotiegestuurde limbische systeem, dat vooral reageert op beloning en straf; en de rationele neocortex, die nadenkt en bewust keuzes maakt.
Appelo geeft aan de neocortex ons theoretisch zou kunnen helpen om op koers te blijven, blijken de instincten en emoties uit de lagere hersengebieden vaak sterker. Ze sturen ons ongemerkt richting oude patronen, waardoor we keer op keer terugvallen in gewoontes die we eigenlijk willen veranderen. Het begin van de verandering begint dus met het doorbreken van de automatismen. In mijn methode doen we dat door de impulskracht (vanuit het limbische systeem) te remmen met een Time Out. En daarna de neocortex bewust in werking te zetten.
Het boek laat ook de vele denkfouten (door Appelo “mindfucks” genoemd) zien die verandering in de weg staan. “wensdenken” — geloven dat het dit keer wél gaat lukken — en “self-serving bias” helpen ons om onszelf niet te zwaar te vallen, maar maakt het tegelijkertijd moeilijk om daadwerkelijk verantwoordelijkheid te nemen en te veranderen. Ik noem dat in mijn boek de “trucjes”.
En durven doe je niet alleen is mijn stelling.
Appelo geeft ook aan dat sociale druk onze neiging om gedrag te rationaliseren versterkt. Dat kan positief en negatief zijn. Iedereen doet immers mee aan bepaalde patronen, zoals vliegen of ongezond eten, wat het makkelijker maakt om onze eigen acties te rechtvaardigen. Volgens Appelo is gedragsverandering mogelijk, maar het vereist dat de drie breinlagen beter samenwerken. Verandering begint bij het ontwikkelen van nieuwe, positieve gewoontes die goed voelen en die aansluiten bij onze persoonlijke doelen en waarden. Hierin ligt echter een pittige uitdaging: duurzame verandering vraagt volgens Appelo realisme, doorzettingsvermogen en soms een flinke dosis zelfinzicht.
Appelo’s stijl is toegankelijk en soms met een vleugje cynisme, wat het boek tegelijkertijd verfrissend en uitdagend maakt. Zijn boodschap is dat blijvende verandering zeldzaam is en veel inspanning vergt, ondanks de overvloed aan zelfhulpboeken en leefstijlprogramma’s. Waarom veranderen (meestal) mislukt relativeert onze jaarlijkse goede voornemens en brengt diepgaande inzichten over de complexiteit van gedragsverandering zonder zweverigheid. Voor lezers die écht willen begrijpen waarom het zo moeilijk is om te veranderen — en bereid zijn om met zichzelf in de spiegel te kijken — biedt dit boek een eerlijke en doeltreffende leidraad.
Reageer
Boekreview Verbaal Meesterschap van Remco Claassen

Boekreview Verbaal Meesterschap van Remco Claassen

Gepubliceerd op 15 mei 2025 door Rob Smits

Remco Claassen is iemand die ik al jaren volg en laatst mocht ik hem ontmoeten! En kreeg zijn boek cadeau op voorwaarde dat ik hem mijn boek zou sturen. Zo gezegd, zo gedaan.

De timing is perfect want op 12 november ga ik mijn 1e echte speech over durf in het onderwijs geven voor 2 x 300 personen!

In het boek Verbaal Meesterschap had ik veel herkenning ten aanzien van mijn eigen boek. Claassen is wel meer een meester in het verhalende. Daar kan ik nog veel van leren.

Remco Claassen is een inspirerende schrijver en spreker die met Verbaal Meesterschap een handboek voor sprekers heeft geschreven. Hij leert lezers de kunst van effectieve communicatie, en doet dat met zowel humor als scherpe inzichten in de psychologie van het menselijk gedrag. Zijn stijl is verhalend en meeslepend; je wordt als lezer moeiteloos meegenomen door metaforen en concrete voorbeelden, iets wat Claassen optimaal beheerst.

Een van de meest opvallende metaforen in het boek is die van de “Hyperbutler,” gebaseerd op het personage Manuel uit Fawlty Towers.

Manuel symboliseert ons “reptielenbrein” dat instinctief reageert op allerlei prikkels zoals woorden, gezichtsuitdrukkingen en geuren. Claassen legt uit dat deze instinctieve kant van ons vaak uit angst handelt, en hij biedt technieken om deze “Hyperbutler” bewust te temmen. In mijn boek komt dit thema ook terug maar Claassen gebruikt een prachtige metafoor, fantastisch en herkenbaar. Alhoewel….bij een training die ik laatst gaf aan een groep jongeren keek men mij wel een beetje wazig aan. Wie? Fawlty Towers?

De praktische tips in Verbaal Meesterschap maken het boek tot een mooie gids voor iedereen die zijn spreekvaardigheid naar een hoger niveau wil tillen. Claassen behandelt technieken zoals “pre-framing” en het gebruik van anekdotes en metaforen om de aandacht van het publiek vast te houden. Hij moedigt sprekers aan om zichzelf de cruciale vraag te stellen:

Wat wil het publiek? Wat brengt ze in beweging? Wat zorgt er voor dat ze gaan kwispelen?

 Hierdoor wordt je als spreker gedwongen om je echt in de ander te verplaatsen en zo een authentieke connectie op te bouwen. Ook geeft hij praktische tips over lichaamstaal en houding; hij benadrukt bijvoorbeeld het belang van bewust staan, oogcontact, en beweging binnen de ruimte.

 Claassens stijl is toegankelijk en onderhoudend, en zijn inzichten zijn direct toepasbaar in de praktijk. Of je nu een ervaren spreker bent of net begint zoals ik, dit boek geeft je handvatten om als spreker te groeien en het publiek te boeien. Het leert je wat je moet doen, laten en nooit meer vergeten – en dat maakt Verbaal Meesterschap een echte aanrader.

Reageer
Boekreview: 59 oefeningen uit ‘Verwacht geen applaus’ vragen ook moed, lef en durf.

Boekreview: 59 oefeningen uit ‘Verwacht geen applaus’ vragen ook moed, lef en durf.

Gepubliceerd op 15 mei 2025 door Rob Smits
Het trainen van de geest is geen eenvoudige opgave. Volgens zenmeester Arthur Nieuwendijk kan dit proces zelfs een levenslange zoektocht zijn. In zijn nieuwste boek ‘Verwacht geen applaus’ (2024) introduceert hij een praktische en toegankelijke gids over Lojong, een eeuwenoude boeddhistische methode voor geestelijke training.
Dit is voor het eerst dat een dergelijk werk in het Nederlands verschijnt. Het boek bevat alle 59 Lojong-oefeningen, met duidelijke uitleg over hun betekenis en toepassing. Nieuwendijk biedt hiermee een stapsgewijze aanpak om de geest te trainen, waarbij hij benadrukt dat er geen eindpunt is en dat de focus op jezelf niet per se tot geluk leidt.
Het boek geeft weer hoe je kunt leven met meer wijsheid, bewustzijn en zelfwaardering, en hoe dit bijdraagt aan een rustiger en gelukkiger leven. Het benadrukt dat je nu al leeft en traint om te verbeteren, niet om iets nieuws te leren, maar om wat je al kunt te verfijnen. Zelfwaardering is essentieel, maar moeilijk door de prevalentie van negatieve overtuigingen over jezelf.
Compassie en vriendelijkheid, zowel naar jezelf als anderen, zijn belangrijk, net als het accepteren van ongemak en tegenslag als een deel van het leven.
Mentale kracht wordt ontwikkeld door te oefenen in aandacht, vastberadenheid en positieve gewoonten, waarbij de balans tussen focus en omgevingsbewustzijn cruciaal is. Het loslaten van verlangens en zekerheden is ook een belangrijk aspect om innerlijke rust te bereiken.
Je leeft nu, dus je traint niet om straks iets te kunnen. Je kunt het al, je leeft tenslotte al je hele leven. De vraag is alleen of je gelooft dat het ook beter zou kunnen, met minder stress, minder zorgen en meer vertrouwen. Als je denkt dat het mogelijk is om te leven.
Het vraagt moed om de reis naar zelfwaardering te beginnen, vooral in een wereld waar negatieve overtuigingen vaak de overhand hebben. Moed betekent hier dat je durft te kijken naar je eigen zwaktes, fouten en pijnlijke ervaringen zonder weg te rennen. Het accepteren van ongemak en tegenslag als een onvermijdelijk deel van het leven vereist moed, omdat het betekent dat je kwetsbaar durft te zijn en je niet laat ontmoedigen door moeilijkheden.
Lef is nodig om negatieve gewoonten en overtuigingen die je van jongs af aan hebt opgebouwd, aan te pakken. Het vergt lef om te erkennen dat je misschien anders wilt leven en vervolgens stappen te ondernemen om die verandering te realiseren. Dit houdt in dat je vastberaden bent om je gewoontes te veranderen en jezelf positief te ontwikkelen, zelfs als dit in eerste instantie moeilijk of eng lijkt.
Durf is een belangrijk thema in het boek, omdat het loslaten van deze zaken essentieel is voor het bereiken van innerlijke rust. Durf om te kiezen voor aandacht, compassie en vriendelijkheid, zelfs als dat betekent dat je tegen de stroom in gaat, is een belangrijke stap naar een meer gebalanceerd en gelukkig leven.
Samengevat, moed, lef en durf zijn essentieel om de reis van zelfontwikkeling te beginnen en door te zetten. Ze helpen je de uitdagingen die gepaard gaan met persoonlijke groei aan te gaan, en ze ondersteunen je bij het vinden van innerlijke rust en geluk door jezelf te waarderen en bewust te leven.
Reageer
Boekreview: Schoolpijn: reflecties van een leraar

Boekreview: Schoolpijn: reflecties van een leraar

Gepubliceerd op 15 mei 2025 door Rob Smits

Het boek gaat in op de complexiteit van het lerarenvak, belicht door de ogen van een verteller die zowel zijn eigen angsten als die van zijn leerlingen erkent en bestrijdt. De schrijver neemt ons mee op een introspectieve reis en raakt de kern van wat het betekent om leraar te zijn: niet alleen als kennisoverdrager, maar ook als iemand die leerlingen helpt omgaan met hun angsten.

Angst speelt vaak een grote rol in de schooltijd; het kan alles blokkeren. Voor de leraar die Daniel Pennac uiteindelijk werd, was de belangrijkste missie om de angst van zijn meest worstelende leerlingen te genezen, zodat ze zich konden openstellen voor kennis. “Alleen, om kennis een kans te geven te bezinken in het heden van een les, moeten we ophouden steeds met het verleden op de proppen te komen als iets om je voor te schamen, en met de toekomst als een straf,” schrijft Pennac.

Pennac stelt dat een leraar de lastige leerling vaak ziet als een belichaming van zijn eigen falen. De leraar slaagt er blijkbaar niet in om vooruitgang te boeken of de lastige leerling aan het werk te krijgen. “Gelukkig wordt deze twijfel aan zichzelf, zodra men zich ervan bewust wordt, bestreden door een flinke hoeveelheid geldige argumenten: bij hém heb ik gefaald, maar bij zoveel anderen heb ik wel succes gehad. Ik kan er toch ook niks aan doen dat deze jongen in de tweede zit! Wat hebben mijn voorgangers hem eigenlijk bijgebracht? Komt dat allemaal door de school? Wat denken die ouders wel niet? Dat ik met mijn middelen en aantal lesuren zo’n grote achterstand kan wegwerken?” De leraar maskeert hiermee zijn eigen falen en durft dat niet te erkennen.

Dit gevoel van falen is herkenbaar. Soms vraag je een leerling zichzelf in de toekomst te beschrijven. Wat als ik je tegenkom als je veertig bent? Wat doe je dan? En als je deze veertiger dan echt tegenkomt als chef-kok van een restaurant, hoe geweldig is dat! Hoge verwachtingen helpen daarbij. Dit zijn de momenten waarop je geen spijt hebt dat je leraar bent geworden.

Pennac beschrijft ook wat het neoliberalisme doet met onze leerlingen: zij identificeren zich met merken. Als je Nikes hebt, ben je iets en iemand… Alleen worden zij er niet voor betaald, maar betalen zij ervoor met geld en een deel van zichzelf. “We worden iets, we worden iets, ieder op zijn eigen manier, en soms lopen we elkaar als ‘gewordenen’ tegen het lijf.” Pennac maakt zich zorgen over de jongeren die opgroeien in de banlieues: “Waar kunnen ze anders op leunen in de zin van achteroverleunen, jezelf een beetje vergeten om dichter bij jezelf te komen – dan op het spel van uiterlijke schijn? Want dat is het, dat is de identiteit volgens grootmoeder Marketing: de jongeren hullen in schijn, het voortdurende verlangen om fotogeniek te zijn bevredigen… Verduiveld, dat is een serieuze rivaal voor de leraren, die verkoopster van kant-en-klare plaatjes!”

Tegelijkertijd put Pennac hoop uit de veerkracht van kinderen: “Onderschat die kinderen niet, vergeet niet hoe veerkrachtig ze zijn! En hoe slim, als ze eenmaal door de puberteit zijn gekomen. De meesten slaan zich er heel goed doorheen.” Hij herinnert zich meneer Bal, zijn wiskundeleraar in de vijfde klas. “Qua manier van bewegen was hij de tegenpool van Keating; hij was zo onfotogeniek als maar kon: hij had een eivormig gezicht, een schelle stem en niets aantrekkelijks. Hij zat altijd achter zijn bureau op ons te wachten, groette ons vriendelijk en vanaf zijn eerste woorden zaten we in de wiskunde. Waaruit bestond dat uur dat we er zo goed bij waren precies? Voornamelijk uit de stof die meneer Bal onderwees en waar hij helemaal van vervuld leek te zijn – wat hem tot een opmerkelijk levendig, kalm en goed iemand maakte. Een vreemdsoortige goedheid, die puur en alleen in kennis wortelde, de natuurlijke behoefte om de ‘stof’ met ons te delen die zijn geest zo in vervoering bracht en waarvan hij zich niet kon voorstellen dat die bij ons weerzin zou kunnen oproepen, of dat we er simpelweg onbekend mee waren. Bal was vervuld van zijn stof en van zijn leerlingen.”

Goede leraren laten volgens Pennac niet los. Ze laten zich niets wijsmaken over een mogelijk gebrek aan kennis. Het beeld van het reddende gebaar bij iemand die in het water is gevallen, de hand die je naar boven trekt ondanks je gespartel, dat krachtige beeld van een hand die de kraag van een jas vastgrijpt. Afsluitend ziet hij dat de huidige onderwijsprofessionals veel maatschappelijke problemen in de klas krijgen en zeggen: “Wij leraren zijn er niet voor om binnen de school de maatschappelijke problemen op te lossen die het overdragen van kennis in de weg staan; dat is niet ons werk.” Natuurlijk moeten surveillanten, pedagogen, maatschappelijk werkers en psychologen hun werk doen. Maar we zijn ook in een nieuwe fase beland, die zich steeds meer zal moeten richten op de verbetering van de communicatie met de leerlingen.

En wat mij betreft begint dat met jezelf kwetsbaar opstellen, het organiseren en promoten van tegenspraak, en daarnaast ook de nodige grenzen durven aangeven.

Reageer
Durf: Morele Ambitie in Actie

Durf: Morele Ambitie in Actie

Gepubliceerd op 15 mei 2025 door Rob Smits

In zijn boek “Morele ambitie” moedigt Rutger Bregman zijn lezers aan om moreel ambitieuzer in het leven te staan. Het boek leest makkelijk weg en biedt voldoende nuance om niet drammerig te zijn. De hoofdlijnen zijn helder en overtuigend. Bovendien verkent Bregman verschillende aspecten van morele ambitie met treffende voorbeelden, wat de boodschap nog krachtiger maakt.

Hij benadrukt niet alleen de waarde van ambitie, maar toont ook overtuigend aan waarom het zinvol is.

Bregman citeert Margaret Mead:

“Twijfel er nooit aan dat een kleine groep van weldenkende, toegewijde burgers de wereld kan veranderen. Het is namelijk nooit anders gegaan.”

Dit krachtige citaat vormt de kern van zijn betoog. Bregman onderbouwt dit keer op keer met voorbeelden uit industrie, activisme, politiek en ondernemerschap. Hij laat zien hoe vaak in de geschiedenis een kleine groep gemotiveerde mensen de drijvende kracht achter belangrijke veranderingen was. Het zijn de mensen die tegen de stroom in durfden te gaan en nieuwsgierig op onderzoek uitgingen. Elke grote ommekeer in de geschiedenis begon met een individu die het lef had om verandering te brengen.

Maar wie zijn nu de professionals die ‘het verlangen hebben om verschil te maken en iets achter te laten wat er werkelijk toe doet’? Het antwoord begint bij onszelf. Laten we in de spiegel kijken en ons afvragen wat wij doen om van meerwaarde te zijn voor anderen, zowel dichtbij als ver weg.

Durf jij het aan om de wereld te veranderen?

Stel dat je ziet dat er onrecht wordt aangedaan in jouw omgeving, zoals discriminatie of ongelijkheid.

  • Jouw Morele Ambitie wordt getriggerd: Je voelt een sterk verlangen om rechtvaardigheid en gelijkheid te bevorderen, toch?
  • Durf: Je verzamelt de moed om op te staan tegen de onrechtvaardigheid, ondanks de angst voor repercussies of confrontatie. Je staat even stil, pakt je focus en denkt na wat te doen.
  • Actie: En dan zou het kunnen dat je protesten organiseert, gesprekken voertmet beleidsmakers, of campagnes start om bewustzijn te vergroten en verandering te bevorderen.

Durf, morele ambitie en actie werken samen om een positieve impact te creëren. Morele ambitie geeft de richting, durf biedt de nodige kracht om door te gaan, en actie maakt de intenties en moed tastbaar en effectief.

Reageer
Boek review ‘One Day’ van Tabe Ydo: Durven is hart-werken!

Boek review ‘One Day’ van Tabe Ydo: Durven is hart-werken!

Gepubliceerd op 15 mei 2025 door Rob Smits
Tabe Ydo heeft na een persoonlijke zoektocht van 30 jaar geleerd  in wat je nodig hebt om je leven in 1 dag naar de next level te tillen.  Zijn aanpak is tijd toe te voegen aan je dag en maximaal te leven.
In zijn boek “One Day” beschrijft de aanpak en onderbouwt het met zijn ervaringen en input uit diverse onderzoeken.
Wat haal ik er voor mezelf uit?
In ieder geval veel mooie spreuken. Bijvoorbeeld: “Het slechte nieuws is: de tijd vliegt. Het goede nieuws  is jij bent de piloot!” (Michael Althsuler). Ydo stelt dat de dood misschien wel het grootste goed is dat er bestaat. Het zorgt ervoor dat de tijd op aarde kostbaar en bijzonder is. Neem de tijd niet voor lief. En hij stelt dat we dan daar ook maximaal van moeten genieten.
Hij gebruikt een formule: Uren aan je dag toevoegen + tijdsbeleving vertragen + jaren aan je leven toevoegen.
De vraag komt dan op of we niet moeten schakelen van “Alles uit het leven halen” naar “Alles in het leven stoppen?”
En hoe bijzonder is het dat IK op aarde ben en de kans krijg met een beperkte tijd!
De tijd nemen al is het maar 10 minuten, om even alles langs te laten komen, is cruciaal om de juiste beslissingen te nemen
Basis:
Werken aan een krachtige gezondheid door te bewegen, goed te slapen, bijtijds op te staan .
En:
Hart-werken: Hoe sneller je hartslag is, hoe sneller je je hart “verbruikt”. Hoe lager je hartslag, hoe langer je leeft.
Tabe Ydo in One Day: ” Hoe gezonder je cellen, hoe minder snel je ouder wordt. Ieder hart heeft een maximaal aantal hartslagen en OP=OP. ” en “Verlaag je je hartslag met vijf slagen per minuut, dan kan een vrouw bijvoorbeeld 2,6 en een man 2,9 jaar aan zijn leven toevoegen.”
Het hart staat direct in verbinding met ons brein. Door het pompen van het bloed stuurt het zuurstof, voedingsmiddelen en hormonen naar elke cel. De vaten zorgen voor het transport van het bloed. Dus hoe beter je zorgt voor je hart des te beter “Brain 7 Body” functioneren. Om te durven is deze krachtige basis nodig. Dan kun je vanuit kracht “wipwappen” op de wip tussen lef en durven en tussen snelheid en verlangzaming.
Goed zorgen voor je hart doe je door te bewegen (hoge intensiteit is beter), goed en gezond te eten, positief omgaan met belemmeringen en kansen en het oefenen daarbij van je diepe buikademhaling. (werkt goed met bij Koud water zwemmen!)
Reageer