Toets "Enter" om naar de inhoud te gaan

Tag: kunst

Boekreview: Merlijn Twaalfhoven “Het is aan ons!”, en ook aan jou….inspiratie voor idealisme.

Een aantal jaar terug werd er bovenop de parkeergarage een basketballveld voor de jeugd en buurt geopend.
Mustapha Ocal van het Dock organiseerde dat en ik mocht moderator zijn en organiseerde een uitwisselingspel.  Daarna zou het Riccioti-ensemble komen. Iets anders dan we gewend waren zei Mustapha.
Dat was ook zo.
Bovenop de parkeergarage waren opeens allerlei musici die in een soort wervelwind iedereen meenamen in die muziek. Je kon eigenlijk niet niet meedoen. Ik gaf me direct op als sponsor.
Recent schreef de altviolist van dit ensemble een boek: “Het is aan ons”.  De titel sprak aan. Juist nu!
Echte verandering is aan ons en niet aan de politiek of het grote geld.
En met “durven” is het ook aan JOU!
Pak de kunst weer terug! Zoek naar waarmee er voorheen een gevoel werd vertaald: rituelen, tradities, dichtbij. Dat vraagt een houding, een “kunstenaars-mindset” volgens Twaalfhoven. Wees open en speels en ook onderzoekend en scheppend. Twaalfhoven denkt dat we met een kunstenaarsmindset een echte verandering kunnen inzetten.
In zijn boek licht de schrijver eerst deze mindset toe. Zijn ervaringen met het Riccioti Ensemble in Nederland en buitenland illustreren zijn ideeen.
Wat kunnen we leren van een “kunstenaars-mindset”?
Een beeld of gebaar kan een trigger zijn waaruit iets nieuws ontstaat: een persoonlijke gewaarwording in dat moment.  Dat gebeurt niet veel. Dat kan wel meer gebeuren als je als levenskunstenaar de focus neemt naar het bieden van een WAARDEvolle ervaring. Dat vraagt wel ruimte en plek volgens Twaalfhoven.
En hoe krijg je dan de aandacht als “vergeten kunstenaar”?
Maak je eigen mindset!
Heb de moed om oude zekerheden los te laten en treedt de wereld open tegemoet. Binnen mijn “durf”-methode is de mindset een deelattribuut om kansen te kunnen pakken.
Oefen in delen, uiten, rouwen en vieren. Juist nu! We moeten steeds meer “navigeren door onzekerheid” zegt Twaalfhoven.
De mindset is een kompas om te navigeren. Helpt om op koers te blijven. Hij bestaat uit: waarnemen, voelen, denken en maken.
Bij het waarnemen ligt nog meer herkenbaarheid ten aanzien van de durf”-methode; aandacht en vertraging! Juist bij durven is reflectie essentieel. Oefenen, oefenen en oefenen in aandacht. Toewijding en focus in wat je doet. Een andere durf-kans is de omarming van magie en schoonheid. Kijk eens om je heen: zie je Kiksvoorniks!  Hoor je vogels, zie je de bloemen (al je zintuigen!) en zie je de passerende mens? Verwonder jezelf weer eens! Nieuwsgierigheid is ook een Deel-Durf-attribuut.
Eigenlijk is durven “onzekerheidsvaardig” worden zoals Twaalfhoven dat benoemt. Hiervoor moet je “Buiten de kaders” denken en doen. Veel kunstplekken zijn juist heel gekaderd. Dus een andere plek die je niet gewend bent helpt om buiten de kaders te komen. De schrijver heeft een project in Zaandam op Hembrug uitgevoerd: met minimale middelen en samen met Zaankanters. Bureau Voor Durf heeft juist ook dit terrein als werkterrein! Bijbind, Magazijn 14 en Lab 44 zijn favoriete werkplekken(zie ook foto’s en docu die binnenkort komt).
Het samenwerken met mensen ziet Twaalfhoven als een rijkdom van vele verhalen. Op het Hem vind ik zelf Museum of Humanity van RubenTimman hier een mooi voorbeeld van.
Twaalfhoven haalt ook Jeffrey Sachs aan een econoom van het Earth Institute aan. Net zoals mijn oude levensgids Bob Van Houten leert hij ons het inzicht dat geld nu teveel het leven stuurt.
En:”Als mensen echt iets willen, als ze het van binnen verlangen,  en als hun gevoel hierbij optimistisch en positief is, zullen ze kunnen veranderen”. Zonder kunstenaars maken we geen duurzaamheidsrevolutie.
En: heb jij idealen? Vast en zeker! En durf je die te uiten? Al lastiger toch? Idealen komen verder als we elkaar verbonden voelen en samen iets verder willen brengen.
Dat missen we nu: collectieve idealen. Hiervoor is toch weer eerst een vertraging nodig. En dat is in deze dynamische wereld nog niet zo makkelijk. Maar als je wil oogsten moet je de zaadjes tijd geven om te wortelen. Twaalfhoven refereert (net zoals ik in mijn onderzoek) aan een 2e weg.  Het durf-systeem in ons brein komt overeen met de stap die hij na-denken benoemt.

Met dit na-denken kun je ruimte scheppen. Het creeren van “mijmerplekken”. Co-trainer Peter Donders vraagt deelnemers vaak bij reflectie te “mijmeren”.  Ikzelf ben meer stimulerend met nieuwsgierigheid om de blik te verruimen. De ruimte wordt verdicht door alle input die we hedentendage steeds meer krijgen. Rutger Bregman schreef daar ook al over in “De meeste mensen deugen”.

Aandachtsvervuiling door alles waar op zouden kunnen focussen…Aandacht is steeds meer vloeibaar geworden. Zo verdund is het volgens  hem. “Als verwondering, vertwijfeling en schoonheid het gevecht onze aandacht verliezen verdwijnt het leven uit het leven.”
Hoe vertragen we dan? Wat is de strategie?
Neem waar,  zie het unieke, wordt nieuwsgierig, stel vragen en ook nog niet makkelijke gevoelens durven toe te laten en deze onderzoeken.
Onderzoek met andere vragen: niet alleen wat, hoe en waarom vragen maar ook; “Wat als”-vragen!
Wat mij echt raakte was het uit de kast komen als idealist: JA! Ik wil ook! Het op een fijne manier uitspreken wat ik ideaal zou vinden; welke wereld wil IK eigenlijk? En met de kunstenaarsmindset kan ik dat bevragen, bespelen en bevoelen.
Twaalfhoven rond het boek af met het deel “maken” . Durven en Doen! Als je iets wil opbouwen moet je ook durven te falen. En als je wil bouwen moet je zorgen voor ene fundament en moet je graven.
Voor mij is dat nu bijna gedaan. De onderbouwing van de Durf-methode staat, nu nog doorbouwen.
In de vertragingstrategie ligt ook de zoektocht naar “Genoeg”. Niet perse naar meer.  En doorzetten door je ideaal te blijven zien: de poolster is er nog steeds ondanks dat het soms bewolkt is.
Afrondend geeft Twaalfhoven ons 5 lessen mee:
  1. Markeer tijd en ruimte: wanneer en waar?
  2. Vind je houvast: het fundament, de leidraad.
  3. Spreek je idealen uit: uitdrukking geven & zichtbaar maken.
  4. Doe het samen: bij wie sluit je aan en hoe deel je?
  5. Vier je voortgang: waar vieren we en welke resultaten en effecten?
En zijn durf-boodschap in zijn laatste hoofdstuk: “Houdt moed!”.
Het boek is te bestellen via; https://merlijntwaalfhoven.com/hetisaanons/
Reageer

Opbrengst uit: DE KUNST VAN HET DURVEN, Denk Als Een Kunstenaar, Will Gompertz

Review: DE KUNST VAN HET DURVEN, Denk als een kunstenaar, Will Gompertz
Gompertz beschrijft in kernpunten de  kunst van het durven van kunstenaars. Wat kunnen durfals van van kunstenaars leren? 10 kunstige durfpunten!
  1. OMGAAN MET MISLUKKINGEN
Zelfvertrouwen is wezenlijk zegt Gompertz: Kunstenaars vragen geen toestemming. Ze doen het gewoon. Zonder angst om te falen. Gompertz refereert aan het voorbeeld dat succes vaak te danken is aan een plan B. Rolling Stones speelden eerst alleen covers en bij toeval scoorden ze een hit met een B-kant.
Hij stelt verder dat een mislukking niet hetzelfde is als een fout. Maar een fout kan wel leiden tot wat op het eerste gezicht een mislukking lijkt.
Leren we van fouten? JA. Van het gevoel mislukt te zijn? NEE. Fouten maken hoort erbij het is een omweg naar succes. Schilders als Monet, Manet en Cezanne zijn succesvol gevworden door hun doorzettingsvermogen. Vanuit de volledige toewijding voor het vak. Edison had veel mislukte proeven voordat zijn uitvinding uiteindelijk lukte.
Nadenken, evalueren, corrigeren en aanpassen naar iets wat wel werkt. Zie het leven als een labarotorium zonder mislukkingen maar met tussenstops. Alles wat je doet, voedt het andere dat je doet. Het gaat erom te weten welke elementen uit eerder werk je moet behouden en wat je kunt missen. Mislukking is dus subjectief, marginaal en ongrijpbaar.
Waarom stoppen en niet doorzetten? Het gevaar te groot of de kans van slagen is te klein? Een afweging die realistisch is en zeker ook gedaan moet worden.
2 . IDEEEN:
John Steinbeck: ideeen zijn net konijnen. Je krijgt er een paar, leert ermee omgaan maar voor je het weet heb je er 10.
  1. KIEZEN:
Je vindt iets wat je al hebt maar nog moet ontdekken en bevrijden. Kunstenaars maken keuzes intuitief, ze ploeteren, leren, proberen uit totdat zij hun stem vinden.
Als je jezelf een kunstenaar noemt, dan ben je er een? Dit vraagt een mate van zelfvertrouwen en brutaliteit en ongemak. De enige die het goed moet vinden ben je zelf. Wat wel helpt als je je keuzes ter discussie stelt door je brein te prikkelen het anders te zien.
  1. NIEUWSGIERIG
Je kunt niets belangwekkends maken als je nergens belang in stelt.
Caravaggio benoemde dat nieuwsgierigheid voor hem bestond uit: passie, interesse, inspiratie, expirement, innovatie & realisatie
  1. EEN KUNSTENAAR JAT
Picasso zei ooit: “Begin met een idee en daarna wordt het iets anders” Jatten is volgens Gompertz detoe-eigening van andermans beproefde ideeen. Pure originaliteit bestaat niet volgens hem. We hebben iets nodig om op te reageren, om op voort te bouwen. In de durftraining gebruiken we dat ook door te bevragen wat er in het verleden wel werkte. Ook het modelleren is een werkvorm waarbij er eigenlijk gejat wordt:  Wie kan het al wel?
Je moet imiteren om te kunnen overtreffen. Fundamenten onder de knie krijgen, technieken ontwikkelen en de complexiteit begrijpen om hiermee kansen te zien om te kunnen verbeteren.
  1. SCEPTISCH
Gebruik de socratische methode: op zoek naar de waarheid mag je niets aannemen. Alles in twijfel trekken. Intelligente toegepaste scepsis.
Stel jij de juiste vragen?
Als we nadenken stellen we de juiste vragen, vragen we ons dingen af en gebruiken onze verbeeldingskracht.
“Leven dat je niet onderzoekt, is niet de moeite waard”
  1. GROOT in Detail
Grote lijn & detail moeten samenwerken.Individuele elementen voegen iets toe aan het grote geheel. Weet welk groot geheel jij een bijdrage aan hebt en welke individueel element dat van jou is. “https://www.bozar.be/nl/activities/2404-luc-tuymans-retrospective Luc Tuymans Elk schilderij heeft een ingang.”
  1. GEZICHTSPUNT
Paul Klee zegt:  “Het ene oog ziet en het andere voelt” Frustratie kan ook je gezichtspunt beïnvloeden en veranderen. Een andere omgeving verandert ook je gezichtspunt, verstoring activeert je zintuigen, het onbekende stimuleert ze.
De doodgewone dingen van het dagelijks leven kunnen een stimulans leveren. Waar haal jij je inspiratie uit?
  1. MOED/DAPPER
Kunstenaars hebben veelal een geestelijke moed : onuitgenodigd opstaan en je gevoel en idee uiten t.o.v. een potentieel onveilig publiek.
Coco Chanel zie ooit: “de moedigste daad is en blijft zelf te denken. Hardop!”
En dan “naakt” staan en zeggen: kijk naar mij!
Matisse stelde ooit:”Creativiteit eist moed.” We zijn geprogrammeerd om afgang en vernedering te vermijden. Bescheidenheid krijgt dan de voorrang. Bescheidenheid is de handrem op creativiteit (durven). Positief en negatief.
Aristoteles zei: “in deze wereld niemand iets zonder moed”
Vergilius: gezegend zij de moed, knul. Die wijst de weg naar de sterren.
Status quo staat niet vast. Onderzoekers, ondernemers en kunstenaars worden door verbeeldingskracht gedreven. Uitdaging: Samenleving wantrouwt nieuwe concepten. Moed nodig om regels dan te overtreden en macht van de groep te weerstaan. Het helpt als er een “beschermheer” is. Banksy kon het alleen, ”schelmenstreek” werkte. Pussy Riot versus Poetin.
Vincent Van Gogh: Wat zou het leven zijn zonder de moed iets te proberen?
10 TIJD OM NA TE Denken
Reageer