“Wat op het werk en in privé omgeving opvalt, is dat men nu meer last lijkt te hebben van hoge werkdruk. Wie weet doordat we naast het werk weer vol zitten met sociale verplichtingen. Dat is weer een kwestie van wennen.”
“Wat nu tegenvalt is het teruggekeerde fileleed op de weg.” 😉
Maar ook:
Dat men weer moet wennen aan alle geluiden die er een tijd bij het thuiswerken niet waren.
Dat het hybride werken weer nieuw gedrag vraagt.
Dat men zoekt hoe men overlegt en hoe je weer feedback geeft.
Ik zie dat we ons weer een beetje herpakken. Anderzijds blijft er een onzekerheid hangen omdat we niet weten wat de verdere ontwikkelingen exact zijn.
Het herpakken gaat samen met het weer grip & beweging krijgen. Door gedurfde keuzes die uitgesteld zijn alsnog te maken. En weer zelf “in control” zijn.
Dat is nog niet zo makkelijk.
Daarom bied ik nu IKdurf aan. Een coachingstraject om te herpakken na Covid.
Ik ben benieuwd of ik je (of mensen die je kent) hiermee kan helpen?
Wellicht kan IKdurf – coachtraject iets voor jou of mensen die je kent zijn?
Hoe zou het zijn als je een nieuw startpunt hebt en:
Er daadwerkelijk een verandering op je werk, loopbaan of leven plaatsvindt?
Je durft te zeggen wat je wilt of vindt?
Na Ik Durf!:
weet je waar je nu staat en wat je te doen hebt;
functioneer je prettiger als professional en als persoon;
Of:
kun je meer zelf sturen in je eigen loopbaan;
heb je een realistisch beeld van je loopbaankansen op de arbeidsmarkt.
Mocht je interesse hebben of ken je iemand waarbij dit past?
De training van je brein bij koud water zwemmen stelt je in staat beter met stress om te gaan.
Koud zwemmen is een heel natuurlijke manier van trainen in het omgaan met stress.
In het koude water stappen is als een brandwondje op de huid, het is altijd een belasting voor het lichaam. Dat geeft een stressreactie (mentaal en fysiek).
Maar “stress is niet wat er met je is gebeurd, maar HOE je het waarneemt”.
Voor ons lichaam is het koude water zelf (als stressfactor) niet het probleem, maar de manier, het mechanisme om het stress-effect op het lichaam te verwerken.
Het is geen toeval dat zwemmen in koud water steeds vaker wordt gebruikt in de strijd tegen depressie, stress en angsten. Tijdens het zwemmen trainen we de middelen van het lichaam die ons in staat stellen om met stress om te gaan.
Hoe verloopt dit proces fysiologisch?
De somatische ervaring wordt gecodeerd in het brein en omgezet in het GO – NO GO-commando in de basale ganglia.
De basale ganglia zijn een groep neuronen (ook wel kernen genoemd) die zich diep in de hersenhelften van de hersenen bevinden. De basale ganglia zijn voornamelijk betrokken bij het verwerken van bewegingsgerelateerde informatie. Ze verwerken ook informatie met betrekking tot emoties, motivaties en cognitieve functies.
Het cruciale punt is: welke kant gaat de stressreactie op? Via het indirecte pad of via het directe pad van de basale ganglia?
Optie 1. Het energieproces volgt een indirect pad.
In dit geval wordt het striatum geactiveerd, wat leidt tot de koppeling van de visuele en somato-sensorische cortex van de hersenen.
Dit deel ligt in het voorste gedeelte van de hersenen, waar somatische (lichaams) informatie wordt verwerkt. Dit omvat tast-, pijn-, temperatuur- prikkels.
Het resultaat is dat we tijdens het zwemmen ons verblijf in het koude water visueel en met de huid kunnen controleren. We letten op hoe wonderbaarlijk het wateroppervlak verandert, reageren op de schittering van de zon in het water, gefascineerd raken door meeuwen, voelen de brandende koelte van het water op de huid, enz.
Het zwemmen zelf, de verscheidenheid aan bewegingen leidt niet tot vermoeidheid en spierbelasting. Integendeel, na verloop van tijd neemt een gevoel van opgewektheid, een golf van kracht en lichtheid toe, naarmate de hormonen (dopamine, norepinefrine, serotonine) worden geactiveerd.
Serotonine werkt als een energiehormoon, een hormoon van vreugde. In dit geval scheidt de amygdala de energietoestand als veilig. In koud water voelen we ons zelfverzekerd, kalm en anticiperen we op meer energie tijdens het zwemmen.
Optie 2. Het energieproces volgt een direct recht pad.
Wanneer iemand bang is terwijl hij in koud water gaat ervaart hij een niet vrijwillige stress.
De stress-energie gaat via een directe weg van de basale ganglia en wordt omgezet in eenvoudige motorische acties. Als gevolg hiervan voel je een angst en angst, die wordt verergerd door verschillende associaties in de hersenschors: “Ik heb het koud … je kunt longontsteking krijgen, en als ik verdrinken “, etc.
Een persoon bevindt zich in een homeostatische onbalans en heeft geen gevoel van lichaamsenergie. In dit geval hoopt vermoeidheid zich snel op.
Bij elke volgende beweging van het lichaam neemt de belasting van de spieren toe, gaat de inspiratie verloren en neemt het bevende pad de controle over een lichaam over.
Het gevoel van kou dringt steeds meer door het lichaam. Het verlangen om uit het water te komen is overweldigend. Het lichaam is uiteindelijk niet bestand tegen de stressvolle effecten van koud water.
Conclusie: door meerdere keren het indirecte pad te oefenen geven we het brein de mogelijkheid om meer het indirecte pad te vinden en daarmee anders met de stress om te gaan. En juist het kijken, ruiken en ervaren van de huid en de omgeving versterken je kracht in het omgaan met stress. En bij de uiteindelijke beheersing zorgen de hormonen weer voor een fijn gevoel.
Durf te vragen vanuit nieuwsgierigheid. Wat houdt je tegen? Soms is het je omgeving die het niet waardeert en op sommige momenten nemen andere gedachten en behoeften je in beslag.
Vroeger als kind was je veel nieuwsgieriger en stelde je veel vragen. Durven we als we wat ouder zijn dat minder?
Nieuwsgierig zijn helpt bij durven. Het brein houdt van nieuwigheden. Bij het waarnemen van nieuwigheden komt dopamine vrij: een beloningsfactor voor het brein. Het zoeken naar iets nieuws geeft al vaak voldoende dopamine, het behalen van het resultaat is daarvoor niet noodzakelijk. Door nieuwsgierigheid wordt het werk leuker, kunnen verbeteringen plaatsvinden en wordt het leven aantrekkelijker. Daarbij neemt nieuwsgierigheid oordelen weg; die kunnen beperkend zijn voor verandering van gedrag. Nieuwsgierigheid beïnvloed de perceptie en zal een motiverende factor zijn bij durven.
“Durven heeft ook te maken met herkaderen. Nieuwsgierigheid helpt daarbij. Dat wekt dopamine op en dat werkt onmiddelijk. Dopamine is zó lekker voor de hersenen…! Nieuwsgierigheid is één van de fijnste competenties om mensen in te trainen. Voor een training geef ik ze dan bijvoorbeeld de opdracht om drie dingen te beschrijven op de weg hierheen die ze niet eerder gezien hadden. Dan moeten ze een andere weg nemen dan ze gewoon zijn en goed registreren wat ze zintuiglijk ervaren. Dat werkt altijd. Mensen vinden dat ook leuk, zo’n mini-experiment. Ze leren zo hoe fijn het is om onbevangen rond te kijken. Zelf heb ik Kiksvoorniks; ik word blij van stickers, graffiti of spreuken in de openbare ruimte.” (citaat uit mijn interview met Martijn Kagenaar voor Happy Fuel)
Momenteel voer ik een opdracht bij de Hogeschool Leiden de “Kritische Blik” uit. Een programma waar studenten leren om kritisch te lezen en niet zomaar iets aan te nemen. Daar merk ik dat het digitaal lesgeven het vragen stellen zeker niet bevordert. Ik kan me voorstellen dat, er voor deze studenten moed nodig is om nieuwsgierig te kunnen zijn of te doen. Soms omdat je iets niet helemaal snapt of om überhaupt in een werkcollege het woord te nemen. Je moet als student moedig zijn om door te vragen vanuit nieuwsgierigheid en je niet stom te voelen wanneer iemand je vragen of ideeën niet begrijpt. Of de vragen niet belangrijk vindt.
En als je je vergelijkt met andere studenten lijkt het dat anderen sneller het snappen terwijl jij nog veel vragen hebt. Gewoon omdat je wil weten. Vaak lijken antwoorden best wel logisch of goed uitgelegd. Toch kun je nog meer vragen hebben.
Gewoon uit nieuwsgierigheid.
Dan is het moeilijk om niet te denken dat het aan jou ligt. Misschien denk je dat je teveel doordenkt of juist niet goed op hebt gelet… je gaat pas iets vertellen of vragen wanneer je het antwoord bijna zeker weet. Ook zie je als student dat een docent soms ook geen vraag verwachten. Gewoon omdat dat te weinig gebeurt of dat zij zichzelf de vraag hebben gesteld.
Dus wat doe je dan? Niet durven toegeven dat je iets (nog) niet begrijpt en niet om hulp vragen. Dit houdt je tegen in je nieuwsgierigheid te ontwikkelen. Zo wordt je vanzelf steeds minder nieuwsgierig. En ontbreekt de lol die je kunt hebben van nieuwsgierigheid.
Nieuwsgierigheid kun je hervinden! Het helpt als ouders, docenten en leidinggevenden juist vrijheid en vertrouwen geven om nieuwsgierig gedrag te vertonen. Verder kan een verandering van je omgeving kan juist ook weer de nieuwsgierigheid prikkelen. Los van normale verplichtingen die je gewend bent. Nieuwe prikkels dagen je uit om dingen te doen die je eerder niet durfde. Nieuwsgierigheid kan door anderen en gebeurtenissen geprikkeld worden maar hoe tof zou het zijn om bewust je eigen nieuwsgierigheid te volgen.
Geef jezelf eens in de zoveel tijd een flinke schop onder je kont!
Ga een nieuwe uitdaging aan! Zoek een nieuwe omgeving, verrassingen, ervaringen, inzichten en inspirerende prikkels!
De schrijfster Elke Wiss vindt dat het boek Socrates op Sneakers voor Dappere Denkers is.
Die mensen durven te twijfelen, onderzoeken in plaats van zeker weten en het niet-weten durven omarmen. De moed om niet meteen te roepen, maar eerst te zwijgen.En om dan de onderzoekende vraag te stellen. Het ontwikkelen van moed en het risico op ongemak verdragen hoort bij het ontwikkelen van je socratische houding.
Herken jij je hierin? Ik (nog) niet helemaal.
Elke Wiss werkt vanuit de praktische filosofie en past dat toe in gesprekken. Wat aansluit bij onze theorie is dat er bij deze aanpak in het gesprek zelf het denken wordt aangezet. En dat er daardoor ook een wisseling van perspectief mogelijk is. Leren te onderzoeken zonder te willen winnen of overtuigen.
Je ontwikkelt een “Perspectivische lenigheid”: het vermogen om buiten je eigen kader, opinies, opvattingen te denken.
Een vraag is volgen Wiss een uitnodiging. Een uitnodiging tot nadenken, uitleggen, aanscherpen, verdiepen, informatie verschaffen, onderzoeken, verbinden.
De vraag vraagt ook durf om vanuit een open, nieuwsgierige houding te luisteren en te kijken. De kunst is dan daarbij bij het verhaal van de ander te blijven. Het kan het denken in beweging zetten of juist leiden tot verheldering, nieuwe inzichten of een nieuw perspectief voor de beantwoorder van die vraag.
Met deze definitie sluiten we ook een aantal dingen uit. Een vraag is niet: advies geven, hypotheses checken, invullen, een mening delen, een suggestie doen.
Wat maakt vragen stellen nog niet zo makkelijk?
Elke Wiss beschrijft in haar boek een aantal oorzaken:
1.BIOLOGIE: over jezelf praten is véél lekkerder dan vragen stellen;
2 VRAAGVREES: vragen is soms hartstikke eng;
3 SCOREN: je scoort beter met een mening dan met een vraag;
4 OBJECTIVITEIT: we zijn verleerd objectief te redeneren;
5 TIJD: we denken dat het tijd kost om goede vragen te stellen;
6 COMPETENTIE: we krijgen het niet geleerd.
Wat is een socratische houding?
‘Enkel hij die zichzelf kent, en weet dat hij niets weet, heeft ruimte voor werkelijke kennis,’ aldus Socrates.
Een vragende houding is precies de houding die Socrates belichaamde: een onwetende, verwonderde, soms zelfs onbenullige houding. Zelfs de dingen die we doorgaans aannemen, die vanzelfsprekend lijken, stelde hij ter discussie en werden door hem bevraagd. Het feit dat we denken zeker te weten weerhoudt ons ervan wezenlijke vragen stellen.
Op een schaal van 0 tot 10. Hoe trots ben je op je prestaties tot nu toe? De kans is groot dat je niet zo trots bent. Hoe dat komt?
Het helpt als je jezelf als verantwoordelijk voor een prestatie kan zien en de prestatie moet aan bepaalde standaarden voldoen of deze overtreffen.
Je zult een sporter nooit horen zeggen dat hij zo trots is dat hij heeft gewonnen omdat zijn tegenstander een enkelband verrekte tijdens de wedstrijd. A
Wel dat hij trots is omdat hij dankzij het vele trainen de tegenstander kon hebben.
Je voelt je trots als je prestatie te maken heeft met bekwaamheid en inspanning.
Gezonde trots (dus niet de hoogmoed, leidend tot arrogantie) is belangrijk voor jouw persoonlijk welzijn. Trots geeft een positieve zelfevaluatie en een goed gevoel sociaal gewaardeerd te zijn. Het is niet fijn om fouten te maken. Aan de ene kant wil je graag je best doen maar het moet ook veilig zijn.
Ik geloof erin dat je fouten aangeven dat je iets nog niet weet, of nog niet kunt. De fouten die je maakt, zijn een indicator voor je progressie, ontwikkeling en groei. Maar dat betreft wel onbedoeld gemaakte fouten. Als je niet leert je fouten te ondervinden, leer je geen risico’s te nemen.
Ik leerde vroeger te vechten en bleef ook tijdens de middelbare school en studie niet alleen voor het ‘veilig’ gaan.
Natuurlijk zijn de tijden veranderd. Mijn schoolvoorbeeld dateert van bijna 40 jaar geleden.
Als je trots op iets bent, vond je iets lastig. Je moest er moeite voor doen en misschien heb je er wel voor moeten vechten. En daarvan krijg je moed. Dus fouten maken moed.
Moedig voorwaarts! Met faalmoed!
Het boek Faalmoed van Stine Jensen inspireerde tot de volgende Faal CV:
Afwijzingen sollicitaties:
– docent: te veel op externe gericht te weinig op competentie ontwikkeling (werk er nu als freelancer)
– MRA coördinator traineeship: onzeker en te weinig enthousiasme (huh?)
Afwijzingen opdrachten:
Opdracht agressie training: anderen zijn passender in aanbod
Geoffrey Scarre schreef het boek “Courage”. Courage betekent moed in het Nederlands.
Filosofen hebben het sinds de oudheid over moed. Er zijn meerdere definities van ‘moed’.
Scarre gaat in dit boek een laag dieper. Hij schrijft aanscherpend zodat we telkens meer komen te weten wat moed inhoudt. Ook onderbouwd hij zijn verhaal met wetenschappelijke bronnen. Met name de situatie- en cultuurafhankelijkheid zijn interessant om te lezen.
Hoewel algemeen wordt aangenomen dat moed de beheersing van angst inhoudt, is er minder consensus over de vormen die moed moet aannemen of de omstandigheden waarin deze moet worden uitgeoefend.
Scarre citeert La Rochefoucauld die opmerkt dat moed selectief en intermitterend kan zijn: iemand kan “moedig zijn voor het zwaard, maar bang voor kogels” of omgekeerd, en hij kan de ene keer meer moed tonen dan de andere. Binnen mijn durf-methode zien we dat ook terug bij het attribuut “Competenties in de context”.
De schrijver haalt de psychologen Peterson en Seligman aan, die in hun definitie van moed eveneens naar angst verwijzen als:
“het vermogen om ondanks angst te doen wat gedaan moet worden”.
Een moedig persoon is volgens Scarre een persoon “die de juiste dingen onder ogen ziet en vreest en vanuit het juiste motief, op de juiste manier en op het juiste moment, en die ijk vertrouwen voelt onder de overeenkomstige omstandigheden” .
Moedig gedrag en dus durven kun je leren.
Aristoteles’ deugd is volgens de schrijver niet aangeboren maar verworven door gewenning, op dezelfde manier als praktische vaardigheden: dat wil zeggen, mannen worden “rechtvaardig door rechtvaardige daden te doen, gematigd door gematigde daden te doen, dapper door dappere daden te doen” . Als we dapper willen worden, moeten we oefenen met het omgaan met steeds gevaarlijkere situaties en proberen niet weg te rennen. Aan het einde van het proces zouden we niet langer de verleiding moeten voelen om te ontsnappen aan waar de rede ons zegt standvastig te blijven. De deugd die we op deze manier verwerven is prijzenswaardig.
Als oefenmeester in durven zeg ik ook vaak: het is oefenen, oefenen, oefenen…..
Attribuut 5 Kantelmoment
Het kantelmoment.
De aristotelische moedige man is iemand die nadenkt voordat hij handelt. (Ik gebruik het woord ‘man’ met opzet, want het Griekse woord voor ‘moed’ is andreia, ook vertaald als ‘mannelijkheid’, en Aristoteles schenkt relatief weinig aandacht aan de moed van vrouwen, die hij blijkbaar op zijn best een vage weerspiegeling vindt van de mannelijke variant.)
Dat komt overeen met het kantelmoment bij durven. Daar ligt ook een nadenkmoment, een reflectie.
Culturele verschillen
Sommige vormen van riskant gedrag lijken ronduit absurd, zoals het spelen van Russische roulette met een geladen pistool voor een weddenschap of om een saaie middag door te brengen.
Zinloos risico nemen en dwaze bravoure lijken volgens Scarre onwaardig om als echt moedig te worden beschouwd, hoewel bij het onderscheiden van dwaas en waardig rekening moet worden gehouden met culturele variaties.
Wat voor de ene samenleving een vulgaire daad van opscheppen lijkt, kan door een andere als een bewonderenswaardige demonstratie van mannelijkheid worden beschouwd. In een fascinerende studie van de Crow Indians van Noord-Amerika beschrijft Jonathan Lear de gevaarlijke traditionele praktijk om een uitdaging aan te gaan door dicht bij de vijand te rijden en hem aan te raken met een stok (bekend als een “coup stick”). Terwijl voor de Crow deze voorafgaande bloei van de strijd een oefening was die vereist was door krijgersdeugd, leek het voor naburige stammen misschien op puur exhibitionisme.
Degenen die niets vreesden, zouden alles durven; en de gevolgen zouden maar al te vaak rampzalig zijn. Het is waar dat angst soms te hard remt op onze inspanningen; maar het is beter remmen te bezitten die af en toe over-effectief zijn dan helemaal geen remmen te hebben, zegt Scarre.
Als het moeilijk kan zijn om je angsten de baas te worden, is het nog moeilijker om ze volledig kwijt te raken en niet te bereiken door een simpele wilsdaad. Men kan niet zomaar besluiten dat men niet langer bang zal zijn voor hoogtes of kleine ruimtes of grote spinnen.
Om van een angst af te komen, moet men indirect te werk gaan, bijvoorbeeld door een cursus, therapie of hypnose te volgen; en zelfs dan lukt het misschien niet, zegt Scarre.
Scarre heeft een helder boek geschreven wat mij met name veel inzicht heeft gegeven.
Het deed me ook herinneringen aan de Prof-dag bij Friss. Waarbij we een Hike & Haka inzetten om de diversiteit te verbinden in een team.
Met deze vraag startte ik met het lezen van dit boek :”The Originals van Adam Grant”
Adam Grant beschrijft vanuit diverse invalshoeken en theoretische onderbouwingen hoe “original” gedrag eruit ziet en welke factoren wel of niet werken om “original” te zijn. De definitie die hij hanteert is: “iets van een eenduidig en uniek karakter; een persoon die verschilt van andere mensen op een aantrekkende of interessante wijze ofwel een persoon met frisse inventieve capaciteiten en initiatief nemend.”
“Originals” ondernemen actie op een vaak onconventionele wijze stelt Grant. Als voorbeeld haalt hij de Warby Parker oprichters aan. Zij waren de eerste die brillen en contactlenzen online verkochten.
Wat heeft impact om “original” te zijn?
Grant beschrijft hoe men de fouten in standaards en standaardaanpakker zoekt. De econoom Michael Housman onderzocht waarom bepaalde klantenservice medewerkers langer in hun baan bleven werken dan anderen. Bijvangst in dit onderzoek was dat bleek dat medewerkers die Chrome bleken te gebruiken anders naar situaties keken in vergelijking met bijvoorbeeld Firefox gebruikers. Het bleek dat Chromegebruiker destijds meer initiatief moesten nemen om Chrome überhaupt op hun PC te krijgen en dat zij standaardaanpakken van Firefox en Explorer in hun werk als minder effectief ervaarden. Chrome geeft niet altijd de standaardantwoorden.
De politiek psycholoog John Jost onderzocht hoe mensen omgaan met standaardsituaties die zij niet als prettig ervaren. Daar bleek dat mensen die het meeste last hadden van de standaardsituatie het minst tegenstand gaven.
Volgens Jost volgt er dan een “systeem-rechtvaardiging”, men rationaliseert het probleem weg. Deze rechtvaardiging heeft ook een verzachtende werking: “als de wereld er zo hoort uit te zien dan hoef ik er ook niet ontevreden mee te zijn”.
Een soort van berusting dat de situatie nu eenmaal zo is.
Maar juist het kenmerk van “originals” is dat zij tegen de standaard zijn en onderzoeken of het niet beter of anders kan.
Het begint met nieuwsgierigheid. Dan gaat het om vragen stellen, omdenken naar “vuja de” in plaats van “déjà vu”. We zien iets herkenbaars maar kijken er naar met de blik om nieuwe inzichten te verkrijgen.
Grant laat de 2 gezichten van ambitie zien. Het is goed om alles wat er te behalen valt ook te proberen te behalen en hij laat ook zien dat als je maar iets blijft doen op dezelfde wijze dat dat niet vernieuwend is. Begaafde personen staan vaak hoog in aanzien maar zijn niet perse vernieuwend. Volgens de schrijver William Deriesewicz worden ze dan de excellente schapen. Grant neemt je mee langs allerlei grootheden (M.L.King, Rosa Parks, Copernicus, Steve Jobs) en hij vraagt de lezer: “De laatste keer dat jij een goed idee had, wat deed je ermee?”. Als lezer wordt je geconfronteerd hoe we vaak met de stroom mee gaan. En dat we vaak onszelf censureren omdat we vaak niet opstaan en zeggen wat wij er zelf van vinden.
Als “original” moet je soms radicale risico’s nemen. We aanbidden mensen die “the right stuff” hebben en we nemen aan dat deze personen van een andere dimensie zijn. En mensen die dan toch wel het geluk hebben zijn onder een goed gesternte geboren. Terwijl het woord “entrepreneur” zoals de econoom Richard Castillion het beschreef juist letterlijk “risicodrager” betekent.
Het nemen van een risico en het dragen ervan wordt makkelijker als je een “risico-portfolio” hebt, dus als je iets risicovols onderneemt is het zinvol om ook iets achter de hand te hebben. Ondernemers starten soms vanuit een werkende situatie (schrijver T.S. Eliot) en beleggers verdelen de risico’s. Sommige successen ontstaan vanuit de veiligheid van een hobby (E-bay) of risico’s worden verdeeld door samen zaken op te zetten.
Google vroeg zijn personeel ooit eens om naar de eigen functies te kijken als flexibele onderdelen. De vraag werd gesteld om de functies opnieuw in te richten zoals zij dachten hoe die het beste werkten (VuJa De) en ook hoe zij het beste daarin tot hun recht zouden komen. De grenzen die er benoemd werden waren enkel en alleen de grenzen die mensen zelf gemaakt hadden.
“Creativity is allowing yourself to make mistakes. Art is knowing which ones to keep” Scott Adams
Hoe kom je dan tot een goed idee?
Grant beschrijft in dit deel hoe de wisselwerking verliep tussen Steve Jobs en collega’s en de uitvinder van de Segway Dean Kamen. Te zelfverzekerd zijn kan juist creativiteit beperken en degene die je feedback geeft is vaak doorslaggevend. Kies de juiste personen voor feedback (je eigen vakgenoten0 en het aantal ideeën dat je genereert kan nooit genoeg zijn. Grote ideeën ontstaan in een veelheid van mislukkingen. Bij een nieuw idee, iets dat we nog niet kennen, triggert ons instinct om nieuwe onbekende zaken af te wijzen. We focussen op hetgeen NIET zou werken en gaan uit van bestaande prototypes. Ga in de schoenen staan van de creator!
Een Michigan State University team van 15 wetenschappers onderzochten de relatie tussen het uitvoeren van een creatieve hobby en de kans op een Nobel prijs. Muziek vergrootte de kans 2x en acteren zelfs 22x! Juist deze uitbreiding van kennis en ervaring zorgt voor een breder perspectief en kansen op een goed idee. Maar ook werken in het buitenland blijkt uit een onderzoek van Frederiques Godart meer kans te geven op een goed idee.
De aanname dan intuïtie dan relevant is ontkracht Grant. Intuïtie werkt alleen in gebieden waar wij ervaring in hebben. (Erik Dane) en juist in een wereld waar veel verandert en steeds het leven onvoorspelbaarder wordt zal juist een goede analyse relevanter worden.
“Great spirits have always encountered opposition from mediocre minds’ Albert Einstein
In een hoofdstuk beschrijft Grant de lotgevallen van Carmen Medina.
Zij was de eerste persoon die bij de CIA gebruik wilde maken van een gezamenlijk internet. Men zag dat bij de CIA niet zitten en Carmen kwam uiteindelijk op een zijspoor terecht. Toch hield zij vol en kwam via dat zijspoor op een belangrijke positie en had nu meer gevoel voor timing waardoor haar ideeën alsnog werden overgenomen. Timing is essentieel maar ook het vinden van de juiste partners om de zaak op een hoger niveau te brengen.
Een andere “original” aanpak is het “Sarick”-effect. Benoem hetgeen waarom men juist niet naar jouw idee moet kijken om uiteindelijk af te sluiten met maar….als je het wel zou doen dan….Deze wijze van communiceren zorgt voor een meer ondersteunende houding van het publiek. De overtuigende aanpak werkt volgens marketing professoren Marian Friestad en Peter Wright niet omdat we dan ons “veiligheidsscherm” gaan op trekken.
Als je ook je beperkingen en begrenzingen aangeeft neigt je publiek naar een meer ondersteunende houding. Ook kom je dan betrouwbaarder over en ook doordachter. Ieder idee wordt door een investeerder bekeken met de bril: “wat is er mis in dit product” als je dat alvast vertelt, vergroot dat het vertrouwen. Ook heeft deze bevestiging van minpunten het effect dat toehoorder meer moeite heeft om te bepalen wat zij zelf aan beperkingen zien.
Het is net Newton: “elke kracht zorgt voor een gelijkwaardige tegenkracht” men denkt: het valt eigenlijk wel mee.
Grant beschrijft meer psychologische processen waar “originals” gebruik van maken, een mooi voorbeeld is om eens het liedje Happy Birthday te tikken op tafel en een ander te vragen welk lied dit is. Slechts 2,5 procent raadt het juiste lied. Hoe goed je ook tikt. Wanneer iemand zijn idee pitcht, pitch diegene zijn of haar idee. Zij hebben het bedacht. Het lied geschreven…Hun idee, hun visie…Men moet dus de ander meenemen in de communicatie. En uitleggen waarom! (Kotter, Sinek). En daarbij nog: Het Sarick effect!
Kies tussen deze 2 woorden: Iktitaf en Sarick welke kies je? Rufus Griscom onderzocht hoe we kijken en wat we gespiegeld willen zien. Bekende ideeën benaderen we positiever. Derhalve is zichtbaarheid van groot belang. Want wanneer we iets al eerder gezien hebben kiezen we voor dat. Darick dus!
Kiezen in een situatie die je niet bevalt.
Je hebt 4 opties: vertrekken, jezelf uitspreken, accepteren en doorzetten of geen aandacht meer geven.
Uiteindelijk gaan deze keuzes over controle en committent.
Je spreekt je alleen maar uit wanneer je weet dat het er toe doet wat je zegt en je enorm om iets geeft. Dan onderscheid Grant ook nog mensen die meer toegeeflijk zijn en diegene die het conflict graag opzoeken. Als je feedback vraagt aan de eerste groep zullen ze je toch niet kritiek geven daarvoor hebben ze een te grote angst voor conflict.
De status van het gemiddelde is de comfortzone waarbij het risico wel eens geprobeerd is en na een tegenslag de veiligheid van de comfortzone opnieuw bevestigde.
De eerder genoemde Carmen Medina slaagde wel uit de comfortzone te komen. Zij benoemde dat zij “mission focussed” was in plaats van de focus op zichzelf te hebben.
Donna Dubinsky was een manager bij Apple en kwam in conflict met Steve Jobs over de distributie. Haar laatste voorstel om de distributie ander aan te pakken werd alsnog aangenomen ondanks alle weerstand. Wat de crux was: output & impact! “Deliver, do your job and do it wel”. Negeren was geen optie, doorzetten wel tot het moment daar was om tegen Steve Jobs in te gaan. Alleen doorzetten had niet gewerkt omdat het je ontevredenheid niet oplost. Alleen vertrek of voor jezelf opkomen waren waardevolle opties.
En; na een fout kun je het altijd overdoen. De meeste mensen zullen dan zichzelf minder censureren en meer nadruk geven op de ideeën.
“ Never put off till tomorrow what you can do the day after tomorrow” Mark Twain.
Uitstelgedrag lijkt de vijand van productiviteit maar kan ook een bron zijn voor creativiteit. Het is dan meer wachten op het juiste moment. Da Vinci heeft de definitieve Mona Lisa na slechts 15 jaar definitief afgerond. Originaliteit kan niet onder haast verkregen worden. Dit vraagt wel een discipline om uit te kunnen stellen. Ontwijk voortijdige keuzes. Het geeft ook een bredere focus. De tekst: “I have a dream” van M.L.King stond niet in de originele tekst. Door de definitieve tekst telkens uit te stellen bleef King open voor nieuwe input die hij eerder wellicht niet gezien had. Mahalia Jackson zei tijdens zijn speech: vertel hen over je droom Martin!. En dat deed hij, spontaan.
Uitstel hoeft geen afstel te zijn. Door te testen en verfijnen met diverse opties komt er een beter resultaat. Bill Gross, oprichter van Idealab, stelt dat timing dan voor 42% invloed heeft op een succesresultaat of niet. Grant maakt onderscheid tussen “movers/pioneers” en “Settlers”. Hij laat zien dat de pioniers en first movers juist vaak niet de meest effectieve resultaten behalen. Pioniers maken 6x zoveel fouten.
Een “settler” komt na de pionier en zij kijken of het anders of beter kan dan de pioniers.
Setters maken minder impulsieve besluiten en zijn minder risicovol. Verder hebben zij meer tijd om naar technieken en processen te kijken die beter kunnen. Ook kunnen zij marktontwikkelingen volgen en klantbehoeften beter duiden. Grant toont ook dat de jongeren niet per definitie meer “original” zijn. Zij komen makkelijker en sneller tot een nieuwe blik op een situatie maar ouderen hebben meer bagage en geduld om het juiste pad soms te kiezen. Zij hebben meer geëxperimenteerd en kunne oude ideeen.
Goldi Locks and trojan horse
Als we allianties zoeken met groepen met dezelfde waarden missen we de optie om vanuit strategisch of tactisch oogpunt juist andere groepen te betrekken. Als we verschuiven van het “Waarom” (Sinek) naar het “hoe” zijn we vaak minder radicaal. Als we daarnaar vragen zijn mensen vaak minder radicaal.
Srdja Popovic.
Bij de servische revolutie heeft Srdja Popovic een belangrijke rol gespeeld. Juist het anders denken over strijd maakte hem succesvol. Ook het gebruik van humor werkt goed. En soms moet je van je “enemies” je “frenemies” maken. In de voetstappen meelopen van je vijand geeft je een voorsprong. En juist een tegenopdracht geven zorgt voor originele oplossingen. Start eens met een onconventioneel uitgangspunt en kijk dan waar het toe leidt.
“We are not brothers keeper…in countless large and small ways we are brothers maker”
Hebben familiesamenstellingen invloed op “original” gedrag?
Laatkomers zijn meer geneigd om risico te nemen. In sport hebben ze vaker blessures en in de politiek en wetenschap kiezen zij eerder radicale invalshoeken (Sulloway). In de risicobenadering zullen zij zich minder zorgen maken. Besluiten gaan minder over wat er verwacht wordt en meer over wie iemand is of wil zijn. Het is niet zo dat alle nakomers zo zijn maar het vergroot de mogelijkheid dat je je in een bepaalde richting ontwikkelt. Eerstgeborenen blijken volgens onderzoek meer dominant, meer gewetensvol en ambitieus te zijn. Zij verdedigen eerder de status qua waar de nakomers het juist uitdagen. Bij de geboorte van een nakomen zijn eerder geborenen geneigd om de regels te bevestigen en hun autoriteit juist te bevestigen ten opzichte van de nakomer. Nakomers kiezen vaker een niche waarin zij excelleren, weg van de mainstream. Grant laat ook de rol van ouders zien wanneer zij opvoeden. “Originals” worden vaker losgelaten en bepaalde waarden worden door de ouder juist belangrijk gevonden. Discipline is volgens Grant wel nodig en komt tot stand wanneer je kinderen de eigen waarden laat kiezen, een eigen kompas laten ontwikkelen en de consequenties van gedrag voor anderen laat ervaren.
het gebruik van woorden is dan essentieel volgens Grant. bevestiging van een goed karakter draagt bij aan een positieve identiteit, in plaats van het bevestigen van gedrag. Bijv. zeg: “wie wil een helper zijn?” in plaats van “wie wil helpen?”.
Wat betreft rolmodellen zijn ouders niet de beste rolmodellen. Juist rolmodellen die maatschappelijk van belang zijn zijn beter en zelfs fictieve rolmodellen (boek/film).
“in fact, the only sin which we never forgive in each other is difference of opinion”
Ralph Waldo Emerson
Diversiteit in culturen stimuleert “origanal” gedrag. Grant laat zien dat verscheidene Blusprints van culturen niet het gewenste gedrag opleveren. Negatieve feedback durven geven is daarbij essentieel.
“Before you criticize people, you should walk a mile in their shoes. That way, when you criticize them, you’re a mile away end you have their shoes”
(Jack Handey, Saturday Night Live, deep thoughts)
Starters op werkplekken zijn de beste personen om kansen te zien om een cultuurverbetering in te zetten. Dit vraagt voor managers een “open-deur” policy.
“I learned that courage was not the absent of fear, but the triumph over it…The brave man is not he who does not feel afraid, but he who conquers that fear.” Nelson Mandela
Grant haalt Lewis Pugh aan; zwemmer op de Noordpool. Hij start als een defensieve pessimist en haalt daar zijn motivatie uit, om zijn tegenstanders te ontmoedigen.
Maak de angst je vriend zegt hij.
Angst is een intense emotie die je niet moet onderdrukken maar juist de energie omzetten naar een andere emotie. Angst komt voort uit hetgeen we verwachten. En dat dat negatief zal zijn.
Als we het Go-systeem activeren door bv enthousiasme kijken we naar de positieve kanten en mogelijkheden.
In het verzet (Servie en elders) blijkt dat mensen de angst overwinnen door het Go-systeem aan te zetten door kleine acties die een signaal geven naar een grotere groep. (Blueprint for a revolution, Srdja Popovic) Deze acties zijn klein in de daad maar in kwantiteit groot.
Ook Kahneman laat zien dat hetgeen je niet wil juist ook kan motiveren, wat zijn de kosten als je niet verandert. Als de voordelen tot verandering niet groter zijn gaat het stopsysteem in werking. we willen dan behouden wat we hebben.
Kortom het boek levert een scala aan inzichten om te durven!
We hebben allemaal wel eens “iets” gedurfd in ons leven.
In deze interviews spreek ik met mensen die ik een tijd terug heb ontmoet en nu opnieuw ontmoet. Ik ben benieuwd wat zij in dat tijdspad gedurfd hebben.
Ik heb Corine Stam – Kraakman in de jaren ’90 ontmoet. Ik kwam bij Stiching IBO en daar was zij een van de trainers. Ik kende haar al vanuit de samenwerking van Arbeidsvoorziening en Maatwerk. Samen met Tineke Pover was zij een van de experts om jongeren te motiveren richting werk.
En op enig moment besloot zij om met haar partner Jaap te verhuizen naar Zuid Frankrijk om daar Le Val Marie (hotel met 17 kamers en een restaurant) over te nemen.
Dit is een “IK VERTREK” verhaal maar dan ten positieve.
Tevreden gasten, gastheer, gastvrouw bij Cotes de Vermeille
De voorgeschiedenis:
In die tijd werden de vriendinnen van Corine in dezelfde leeftijd veelal zwanger en startten met huisje, boompje, beestje. Niet Corine! Haar gedachte was bij haar vertrek: het kan tegenvallen en het is niet onomkeerbaar.
Het begin was heel moeilijk. Er was geen internet, geen booking.com en het restaurant liep in het begin helemaal niet. Pas toen zij in de pauzes met flyers de parkeerplaatsen op ging op zoek naar Nederlandse en Britse auto’s, kregen we veel nieuwe gasten en werd het enorm druk.
In oktober gingen ze terug naar Nederland en kon zij weer bij IBO terecht. Dit was zo vooraf gepland. Ook het daar op volgende seizoen vertrokken zij weer in maart naar Argeles om keihard te werken.
Corine: “Ik heb toen wel officieel mijn werk bij IBO opgezegd en het huis verkocht. Toen ik in oktober weer in Nederland kwam, verveelde ik me en belde ik Saskia (directeur van IBO). Ik kon weer bij IBO werken omdat er iemand ziek was. Onze eerste twee jaar deden we niets anders dan werken. Eerst in Frankrijk, daarna weer in Nederland. na 2 jaar werd het hotel verbouwd tot een restaurant en runden we 19 seizoenen lang de horeca op een 5 sterren camping.”
Inmiddels runt zij sinds 2019 een Chambre d’hôtes in hetzelfde Argeles sur mer. In deze lastige tijden gaat dat vooralsnog goed. Het eerste jaar kwamen er gasten van over de gehele wereld. Nu , door Corona, heeft ze voornamelijk hele leuke Franse gasten. Corine: “Beide Coronazomers gaan heel erg goed. Het is erg druk (Er komen veel Fransen en ook een paar andere nationaliteiten): de mensen willen er echt uit en zijn op zoek naar iets kleinschaligs met persoonlijke aandacht!”
Zwembad Cote de Vermeille
Verder hebben Jaap en Corine een zoon. Hij heet Bram is geboren en getogen in Frankrijk en is een echte Ajacied. Inmiddels is hij voor de middelbare school geslaagd. Echtgenoot Jaap was en is kok en werkt er naast met zijn bloementransport bedrijf.
We voeren het gesprek verder aan de hand van de 8 attributen die durven kunnen ontwikkelen.
Braintrainer
Het brein werkt volgens een lefsysteem en een durfsysteem. Keuzes worden primair of meer secundair gemaakt, intuïtief of weloverwogen.
Corine vindt zichzelf meer een durftype dan een leftype: “Ik ben meer van het durf, eerst voor en nadelen afwegen. Frankrijk was een grote stap maar ik had afgesproken met Saskia dat als ik terug moest zij mij mijn oude baan terug zou geven. Ik had de deal dat ik 9 maanden verlof zou nemen en in november weer mijn functie zou oppakken. Saskia zei DOEN! Er werd een tijdelijke vervanger aangesteld en toen ik in november terugkwam, kon ik gewoon weer verder gaan waar ik gebleven was.”
Attribuut 1 Train the brain
Een stap die niet heel erg groot was in Corines ogen. “Ik had de garantie dat mijn baan en mijn huis er nog was na het eerste seizoen. Het ergste dat had kunnen gebeuren was dat onze relatie geen stand zou houden tijdens dit avontuur. Maar het tegendeel bleek waar, we bleken een heel goed team te zijn.”
Daarbij hielp het Corine ook om “worst case scenario’s” voor te stellen.
Wat is het ergst dat kon gebeuren? De relatie kon spaak lopen, we kiezen te snel….
De keuze om het huidige pand, de villa, te kopen waar ze de chambre d’hôtes heeft gecreëerd, was wel een snel besluit. Ze namen wel enig risico, want echt goed vooronderzoek hadden ze niet gedaan. Maar zij hadden door 20 jaar keihard te werken in het restaurant de schaapjes op het droge zodat er niet veel geleend hoefde te worden. Jaaps zijn motto en inmiddels ook haar motto: je moet het huisje bij het schuurtje laten. Je stokje niet te ver zetten, maar wel nieuwe keuzes durven te maken.
Wat wel opvalt is dat Corine altijd andere keuzes maakte dan anderen. Ik vond het destijds interessant dat zij vroeger voetbalde: altijd al idolaat over voetbal en Ajax was. Ik kende geen vrouw die dat deed.
Corine beschrijft zichzelf als geen “meisje meisje” zij ging haar eigen gang. Zij kon ook op een andere manier stoer zijn, bv. “IK rook niet!” terwijl anderen dat wel deden.
Accepteer angst en ga ermee om;
Hoe keek en kijk je naar je eigen kwetsbaarheid? Hoe ging en ga je met angst om?
De eerste tijd in Frankrijk was best angstig. In Nederland was zij iemand; zij deed “Melkertgroepen” en voor IBO! Zij was mentor, expert van de jongerengroepen, kon rapporten schrijven en haar gedachten goed onder woorden brengen. In Frankrijk was dat anders:
“Ik was opeens de vriendin “van”…. ik moest op zoek naar mijn eigen identiteit in Frankrijk.”
Attribuut 2 Accepteer Angst
Zij deed dat door heel hard aan haar Frans te werken. In het begin met een boekje en alle woorden opschrijven en die weer oefenen. Zij weigerde Engels te spreken en sprak zo goed als het kan Frans met handen en voeten. “In het begin durfde ik de telefoon niet op te nemen, bang dat ik niet uit mijn woorden zou komen . En op een dag besloot ik opeens om het wel te doen, toen nam ik een reservering aan en dat lukte!
Dat was echt een omslagpunt. dat gaf zo ontzettend veel zelfvertrouwen.”
Corine accepteerde haar angst door zich kwetsbaar op te stellen, excuses aan te bieden en durven te falen.
De context en de competenties;
Binnen welke context durfde je meer of minder? Wat werkte er wel of niet? Welke competenties heb je ontwikkeld daarbij?
“Voordat we begonnen met huidige plek. Nam ik voor een tijdje een baan als vertegenwoordiger van producten. En toen dacht ik opeens: … “Oh chips”, ik ben geen vertegenwoordigster”. De zenuwen gierden door haar lijf!. Vanuit de AMA (Academie Mens en Arbeid) had zij geleerd de RET (Rationeel Emotieve Therapie) te gebruiken en te relativeren: wat is het ergste wat er kan gebeuren?
Corine Stam Kraakman is Zen
De waarde-code; Welke leidraad heb je inmiddels voor jezelf ontwikkeld? Wat is voor jou het juiste midden?
Corine maakt gebruik van helpende gedachten. Zij weet van zichzelf dat zij perfectionisch kan zijn en dat zij meer moet loslaten. Een leidraad in haar werk is:
“Mensen benaderen zoals ik zelf benaderd zou willen worden; wat zou ik dan zelf willen?”
Attribuut 4 Waarde code
En destijds bij de start: “Wat je ook doet, het is altijd een leerervaring, je bent altijd een ervaring rijker…” en
“Als je iets wil moet je het doen en niet achteraf: Goh , hadden we dat maar gedaan….”.
Het moment van durven: het kantelmoment; Wat was jouw kantelmoment en wat zei jouw ethische stem?
Er zijn diverse kantelmomenten geweest. Dankzij Jaap en haar opbouw van zelfvertrouwen kreeg zij meer vertrouwen en steun. Ook van de gasten krijgt zij dat. Bevestiging op het kantelmoment is van belang. Corine: “Van geen bevestiging naar wel bevestiging!”
Corine houdt er niet van om mensen teleur te moeten stellen. En toch heeft zij in die momenten het geleerd toch te doen.
Attribuut 5 Kantelmoment
Verder checkt Corine in het moment of zij er zelf genoegdoening uit krijgt en uitgedaagd wordt.
“Het lukt telkens weer omdat ik de lat niet te hoog zet maar wel blijf bewegen!”
Word een risicomanager! Hoe weeg jij risico’s af? Toen en nu?
Attribuut 6 Risicomanager
Corine: “Ik heb echt uitdaging nodig!”.
Zij weegt de risico’s af door zelfspraak: wat is het ergste wat kan gebeuren?
Toch ook is er altijd de financiele risico-component. Corine en Jaap willen altijd een borging hebben wat betreft zakelijke keuzes. Zij gaan uitdagingen aan waarvan ze eigenlijk weten dat ze er goed in zijn (ook als ze het nog nooit eerder gedaan hebben).
De chambre d’hôtes bestond niet, die hebben ze zelf gecreëerd. En ze zijn beide hele harde werkers: “Jaap heeft twee rechterhanden en Corine is heel goed met plannen en organiseren. Voor iemand anders zien onze stappen er heel gedurfd uit, maar wij weten wat we kunnen en nemen niet veel risico vinden wij.”
Deal met belemmerende factoren & Pak de positieve kansen! #hoedan? Toen en nu?
Attribuut 7 Deal factoren
Corine weet de belemmeringen van zichzelf. En als deze een rol spelen kan Jaap het over nemen.
Zij gaat uit van positieve kansen en zoekt naar de succesfactoren. “Het geeft ook goed gevoel als iets lukt en ik word blij en energiek van positieve feedback! Dus het gastenboek is dan belangrijk om daar uit weer positieve kansen te vinden!
“Ik kreeg laatst een SMS van een vertrokken klant: “verander niets!” “
Support en borging: Welke personen in uw omgeving werk(t)en stimulerend in relatie tot jouw doelen?
Attribuut 8 Support en borging
“In eerste instantie natuurlijk Jaap! Die kan mij echt een spiegel voorhouden als ik van een mug een olifant maak of als ik me druk maak om een lastige gast.”
Maar ook Corine’s moeder: “Zij was er altijd voor me en gaf ruimte. Zij beoordeelde niet en liet me vrij in mijn keuzes maar ze liet me ook mijn eigen fouten maken “Ik weet nu zelf hoe belangrijk dat is met mijn eigen zoon.”
Ik noem het zelf Kiks voor Niks. We zijn gewend om op een bepaalde manier (gewoonte!) naar de wereld om ons heen kijken en vergeten daarbij ook soms om van de kleine dingen te genieten.
Het verschijnsel Kiks voor Niks is bedacht door van Kooten & de Bie. In de bescheurkalender uit 1982 zijn de 10 originele Kiks voor Niks opgenomen. Kiks voor Niks zijn alledaagse dingen zoals het geluid van knikkers in een zakje. Of het laten knetteren van bubbeltjesplastic. Of het kraken van verse sneeuw als je er over loopt. Heerlijk geluid.
En een ieder kan zijn eigen Kiks voor Niks zien. Voor mij zijn het creatieve stickers met mooie afbeeldingen of teksten. Of mooie Graffitti. Maar ook bijvoorbeeld zonsopgang of bepaalde natuurverschijnselen.
En wat als je wordt aangesproken op hetgeen je vindt en de ander heeft daar moeite mee?
Soms is daar voor beiden kanten durf nodig. Soms gebeurt het dat de wijze waarop men zich uitspreekt, “ik zal hem wel even de waarheid vertellen” op een botte wijze gebeurt.
Een luisterend oor zal dan sowieso niet gevonden worden.
Vaak zijn er prachtige voornemens gemaakt en vertaald in waarden zoals open communicatie die een cultuur moeten borgen waarin dat zou kunnen.
Aanspreken in een organisatie
Wanneer er vertrouwen is (de basis), durven de teamleden zich uitspreken, hun mening zeggen, of anderen uitdagen in hun mening. ‘Conflicten’ lijken negatief, maar constructieve conflicten zijn juist zeer productief voor teams: daardoor kunnen ze problemen sneller en vollediger oplossen.
Het tegenovergestelde van (constructieve) conflicten is een kunstmatige harmonie: iedereen is vriendelijk, er zijn ogenschijnlijk geen problemen.
Aan de communicatie gaat ‘durf’ vooraf om constructieve collegiale conflicten aan te gaan.
Teams zullen zich moeten versterken naar een groter onderling vertrouwen, meer inzicht in elkaars communicatie en achtergrond. Na de versterking ben je toegerust en kun je de toenadering vervolgen. Dit vraagt vertrouwen, toerusting en toenadering.
Vertrouwen: het slechten van blokkades:
In onze aanpak werken van vanuit het theoretisch model van Lencioni. In een goede teamwerking moeten alle teamleden elkaar vertrouwen. Zonder vertrouwen durven teamleden zich niet uitspreken, omdat ze niet zeker zijn of iedereen wel positieve intenties heeft. Vertrouwen hebben in elkaar betekent dat je je kwetsbaar kan opstellen in het team, want je wordt gerespecteerd. Het eerste wat ons dan te doen staat, is het slechten van blokkades die communicatie op de werkvloer in de weg staan. Communicatie is voor ons in deze fase dan ook het vermogen om een veilig klimaat te scheppen waarin men op succesvolle wijze met elkaar kan omgaan. Dit vraagt om een kijkrichting en werkwijze waarbij (zelf)- relativering en toegang krijgen tot ‘het hart’ in het geding zijn. Het slechten van blokkades moet plaatsvinden binnen de huidige activiteiten.
Toerusting en toenadering:
In tweede instantie is het een kwestie van toerusting én toenadering. Toerusting heeft betrekking op het wijzigen van de collectieve kijkrichting en het zoeken naar en vinden van de juiste toon, ook wanneer de andere partij er een andere toon op nahoudt.
Bij het vormgeven van toerusting en toenadering gebruiken we de concepten van Lucy Kortram (onder andere lector ‘Diversiteit en de multiculturele competentie’). Thema’s als roltoewijzing, het actorperspectief, empowerment en multiculturele/diversiteit communicatie zullen gebruikt worden.
Aanspreken: zelf doen!
Om uiteindelijk iemand aan te spreken is er ook durf nodig.Om lef te tonen en/of te durven vindt er een afweging plaats. Deze afweging in ons brein wordt beïnvloed door de context en organisatiefactoren, risicoperceptie, competenties en bevorderende en belemmerende factoren. De meeste mensen kunnen shiften van impulsief naar reflectief denken en handelen.
Het moment van aanspreken kan een kantelmoment zijn.
Kantelmomenten zijn gebeurtenissen met een eerste gevoelde moeilijkheid en een tijdselement. Dat kan kort- of langdurig zijn. De keuze tussen impulsief en reflectief handelen wordt beschreven als het wippen op de emotionele wip. Dit wippen vraagt een breed bereik van emotionele technieken om effectief te dealen met de angst. De kunst is te ontdekken wanneer angst een vriend is en wanneer men ermee moet omgaan. Op dat moment vindt er in het brein risicoperceptie plaats. De mate van bewustwording en reflectie op de perceptie bepaalt of er sprake is van lef tonen of van durven.
Stappen bij het kantelmoment en aanspreken:
Stap 1.
Bepaal het kritieke moment en onderwerp. Op dat moment zal je dat ook fysiek merken. Je merkt dat vaak aan de ademhaling, hartkloppingen, zweten, stotteren, trillende lichaamsdelen etc.
Stap 2.
Zoek dan in het moment waarin het mogelijk is om even afstand te nemen en te stoppen, kijken en luisteren. Reflecteer, check wat maakt dat je iemand wil aanspreken, kies wat belangrijk is en welke acties mogelijk zijn. Stel een doel.
Stap 3
Check het doel om iemand aan te spreken. Is het doel echt doelmatig? Geeft het doel het te verwachten resultaat en effect?
Stap 4
Wat is de inzet van je aanspreken? Wat moet er gedaan worden? Wat levert het op en wat kost het? Welke obstakels en hulpbronnen zijn er? En stel de vraag: wat doet het je?
Stap 5.
Benoem wanneer je daadwerkelijk iemand gaat aanspreken en vanuit welke waarde.
Deze website gebruikt technieken om de werking te waarborgen en statistieken te verzamelen. Uiteraard houden we rekening met jouw privacy. Als je doorgaat met het gebruiken van de website, gaan we er vanuit dat je ermee instemt.OkMeer weten?
