Wij Business News nam het onderstaande interview met mij af:
Zaandam,
Voor oefenmeester Rob Smits, staat het concept durf centraal. Dit was ook de inspiratie die hij had om zijn eigen Bureau voor Durf te ontwikkelen. Daar waar mensen een stap niet durven zetten, geeft Rob training en begeleiding om hen toch die durf te geven.
Hoe is het idee van Bureau Voor Durf op jouw pad gekomen?
“Ik werkte voordien als zelfstandige trainer & coach. Ik deed toen allerlei soorten trainingen, maar ik had behoefte aan een soort focus. Ik sprak met een vriend die goed is in corporate identity. Daar kwam naar boven dat durven altijd al het centraal punt was geweest in mijn leven. Zo is de inspiratie gekomen om het bureau ook Bureau Voor Durf te noemen. In mijn master had ik destijds ook een onderzoek gevoerd naar wat durf precies inhoudt om mijn trainingen wetenschappelijk te onderbouwen.”
Waarom hebben mensen het volgens jou zo moeilijk om een nieuwe stap te durven zetten?
“Dat is een goeie vraag! Tegenwoordig zijn er dynamieken die het minder makkelijk maken om te durven. Als je echter iets belangrijk vindt, moet je daar ook echt voor durven gaan. Dit is iets wat veel mensen nu nog niet durven. De maatschappij is heel dynamisch dus het is best moeilijk om ergens grip op te krijgen zoals je eigen toekomst of hoe je jezelf in de wereld wil plaatsen. Het is makkelijker om gewoon maar mee te gaan en dingen te laten gebeuren. Verder is tegenspraak daarom ook belangrijk om jezelf en jouw meningen te kunnen uiten. Het is belangrijk dat je jezelf durft laten zien, maar dat betekent ook dat we soms kwetsbaarder zijn. Dit zijn dingen die ik in de huidige samenleving wel terugzie, met name ook in het onderwijs. Durven in de maatschappij is moeilijk, maar als je als individu durft, krijg je meer zelfvertrouwen, ontstaat er rust in jezelf, ontwikkel je een sterker karakter en voel je uiteindelijk ook meer vrijheid.”
Je bent ook auteur. Kunnen we binnenkort wat in de rekken verwachten?
“Ik durf nog geen uitspraak doen, maar ik denk dat we na de zomer het boek gaan presenteren. Het boek heeft nog een werktitel en heet Durf is lef met voorbedachte rade.”
Je wordt ook wel de ‘oefenmeester in durven’ genoemd. Zijn er zaken waar je toch nog veel moed voor nodig hebt?
“Zeker! Moed en durven is afhankelijk van de situatie. In sommige situaties kun je makkelijker durven en moed tonen. Des te makkelijker je in een situatie zit, des te minder je ook moet durven. In zo’n situatie gaat alles namelijk eerder vanzelf. Waar ik straks de moed voor nodig heb, is mijn boek presenteren want dat heb ik nog nooit gedaan. Ik kan me inbeelden dat ik opnieuw wel even enige onzekerheid voel om bijvoorbeeld voor een grote zaal te spreken.”
Op dit moment staan veel coaches in een negatief daglicht. Hoe kijk je hier tegenaan?
“Ik noem mezelf geen coach maar een oefenmeester. Dat betekent dat ik dingen concreet ga waarmaken. Bij een coach is het nogal breed waarbij coaching meer een soort werkmethode is. Ik zie mezelf meer als een oefenmeester. Door een concrete aanpak kan ik mijn werk ook makkelijker waarmaken. Als oefenmeester gebruik ik verschillende methodes. In die aanpak zitten ook coaching technieken, maar ook andere aanpakken of technieken die uit de sportwereld komen. Hetgeen wat ik doe, is meer eclectisch: ik gebruik de aanpak die het best voor die bepaalde persoon werkt. Dat kan coaching zijn, maar dat hoeft niet altijd.”
Wat is het mooiste wat je zelf ooit van een persoon hebt teruggekregen na ondersteuning van Bureau voor Durf?
“Soms gebruik ik koudwaterzwemmen in mijn aanpak. Een mooi moment was dat iemand na drie sessies tot zijn enkels in het ijskoude water was gekomen. Voor deze persoon was dit voldoende. We waren ook allebei trots dat hij tot zijn enkels was gekomen. Zijn vrouw, die er ook bij was, sprong meteen het water in. Het symbolische hier is dat het niet uitmaakt hoe ver je komt of hoe groot je bent: elke stap is een goeie stap. Tot de enkels in het water stappen, was voor deze persoon een enorm grote stap en dit heeft evenveel waarde als het ijskoude water inspringen. Dit was best wel een toffe ervaring. Koudwaterzwemmen heeft eigenlijk alles te maken met je mentale staat en dat is uiteindelijk ook wat durven is.”
Wanneer mensen het hebben over de comfortzone gaat het voor de meeste mensen niet over comfort maar over het vermijden van angst of de angst om te falen.
We zijn als mens een een comfort-creatuur. We doen er alles aan om disruptie en verrassing te voorkomen.
De wet van Yerkes-Dodson is een empirisch vastgestelde wet die aantoont dat er een relatie is tussen het stressniveau en de prestatie. De term stressniveau was hier synoniem met arousalniveau (of niveau van fysiologische opwinding). De vraag is hoe we er mee omgaan.
Hoe zit het met de comfortzone en de learningzone dan?
De uitdaging ligt in het opzoeken van de zogenaamde learningzone. Deze geeft stress maar ook een kick!
Bij de kick van de learning zone is er ook de rust van de comfortzone nodig. Ons brein reageert positief op comfort en geeft de “happy” chemicaliën dopamine en serotonine af.
Vraag jij jezelf af waarom mensen gevaarlijke dingen juist wel doen?
Sommige mensen zijn gek op “thrills” en riskante situaties; deels door de stoffen in het brein en deels door het het vergroten van de zelfwaarde alsmede het gevoel dat men iets bereikt heeft. Horrormovies en rollercoasters zijn hier een voorbeeld van.
En waarom helpt nieuwsgierig zijn bij durven?
Het brein houdt ook van “nieuwigheden” hierbij komt ook weer dopamine vrij, als een beloning-factor. Het zoeken naar iets nieuws geeft al vaak voldoende kicks/dopamine dan het behalen van het resultaat. Nieuwsgierigheid is dus een potentieel instrument om uit de comfortzone te komen.
Jeff Bezos, starter en CEO bij Amazon.com had eens een lastige keuze in zijn leven en stelde zichzelf 3 vragen:
Bedenk nu eens dat je 80 bent
Bedenk dat je dan terugkijkt op je leven, wetende dat je zo weinig mogelijk spijt zou willen hebben over je keuzes
En vraag jezelf af: “Zou ik over zoveel jaar spijt hebben van deze keuze of juist van het feit dat ik niet gekozen heb?
Een helder perspectief wordt medegevormd door juist vooruit te projecteren en beelden te vormen. En daarbij de inschatting dat je mogelijk spijt kunt hebben van iets. Dit kan de korte termijn emotie bij de keuze weghalen.
Het spotlight effect kan je in de weg zitten?
We denken dat we de focus hebben van andermans aandacht. We denken dat wij de hoofdrolspeler zijn in onze eigene levende wil, en dat de aandacht juist daarom op ons komt. De waarheid is dat niemand echt Zoveel om jouw gedrag geeft. Mensen herinneren zich 99% van het geen je aan stommiteiten hebt gedaan niet meer. Niemand praat ALTIJD over jou en buiten je directe cirkel denkt er niemand regelmatig aan jou. Het is een illusie. Draai het om: Als jij nu eens niet zoveel om de anderen geeft en wat zij over jou zouden kunnen denken want zij denken ECHT niet zoveel aan jou. Dat is juist GOED! Het geeft je de ruimte om te doen wat je wil.
Interne Demonen
Zij zeggen Je kunt het niet!!! Volgens Freud komt de realiteit komt binnen bij het ego en zorgt dat het ego zich moet verhouden tussen het Id en het Superego. Hierbij ontwikkelt het ego verdedigingsmechanismen gevoed uit angst en schuld.
Essentieel is dan het scheiden van feitelijkheid en het mechanisme.
Rationalisatie, ontkenning, intellectualisme kunnen dan een mechanisme zijn.
Er zijn ook onbewuste overtuigingen veelal opgedaan in onze jeugd welke onze zelfwaarde bv kunnen beïnvloeden en nu af en toe opflitsen.” Ik kan het niet’
Het is nu het moment niet?
Het is NOOIT een goed moment iets anders te doen. niet in actie komen geeft voeding aan angst. Je moet dus in beweging komen. Perfectionisme is een vorm van zelf mishandeling. Uitstelgedrag is een symptoom van perfectionisme, en het wordt verpakt in hetgeen anderen van ons verwachten.
Sommige mensen lijden aan “Planning Paralysis”: eindeloos analyseren en plannen zonder in actie te komen.
Wat helpt? Gebruik de 40-70 regel: hoeveel info heb je nodig om een besluit nemen? Uit onderzoek blijkt minimaal 40% – max 70% heb je van de beschikbare info om een besluit te nemen.
Welke strategien werken nog meer?
Stoicisme: Vrijwillig ongemak oefenen om je gemoedsrust te testen het leert je om te gaan met onzekerheden;
Uitdagingen in het dagelijks leven aangaan, bijvoorbeeld:
TV voor een maand opgeven
Weekbudget 25% downsizen
Voor een periode geen Social Media bekijken
Doe een wandeling bij slecht weer
Als je ergens mee wil stoppen ga dan nog even 1 streepje verder door
Oefen een gewoonte Nee te zeggen op een bepaald iets
Doe normale activiteiten met telkens een kleine aanpassing
Doe zomaar dingen
Maak een lijst wat je niet kunt: zet daarna achter elk punt : maar wat ik wel kan is…
Stappen om uit de comfortzone te komen:
Stop met rampscenario’s: ze komen nooit specifiek uit!
Wees specifiek in wat je wil doen en begin klein.
Is het eerder een keer niet gelukt? Haal geen oude koeien uit de sloot (het verleden is het verleden)
Check the records (wat heeft een ander al succesvol gedaan?)
Toets en minimaliseer risico’s:
Waarom is iets risicovol?
Wat doet het je (3x doorvragen)
Wat zijn de feiten?
Wat zijn de echte kosten en baten)
Wat gebeurt er als je niets doet?
Stel vragen of laat ze stellen (vragen zijn duwtjes uit de comfortzone)
Laat je controlebehoefte los! Je prefrontale cortex is afhankelijk van een gevoel van controle. We denken dat controle hetzelfde oplevert als veiligheid Nieuwe ervaringen geven altijd een gevoel dat er geen controle is, je kunt vooraf geen voorwaarden geven voor een onbekende ervaring. Des te meer we naar controle hunkeren des te meer we ook het gevoel van angst voeden en des te minder ervaren we echt.
Het onbekende is altijd eng, maar eng is niet altijd negatief. Het wordt pas echt eng wanneer we van het onbekende daadwerkelijk kennis nemen. Dus iets onbekend is niet hetzelfde als angst. Als je angst kan transformeren naar een logisch plan of een set stappen om jezelf aan te passen op wat er komt dan wordt het onbekende een simple probleem met een mogelijke oplossing
Weet wat niet onder controle hebt.
Speel, exploreer en wees nieuwsgierig. Eens was er een punt in ons leven dat alles in het leven nog onbekend was. Namelijk als kind. Door te vragen, onderzoeken en te spelen gingen we met het onbekende om.
Focus op juist iets anders, houd je weg van de angst: exploreren en nieuwsgierigheid helpt dan. Juist hetgeen jou fascineert daar moet je naar op zoek.
Gewoontegedrag is gedrag dat routinematig, zonder bewust na te denken, wordt vertoond. Het kan gaan om automatisch uitgevoerde handelingen en om keuzes die ingesleten zijn en waar na verloop van tijd niet meer over nagedacht wordt.
Wanneer we ons voor het eerst bezighouden met een nieuwe taak, werken onze hersenen hard aan het verwerken van tonnen nieuwe informatie terwijl we onze weg vinden. Maar zodra we begrijpen hoe een taak werkt, begint het gedrag automatisch te worden en neemt de mentale activiteit die nodig is om de taak uit te voeren drastisch af.
Soms haken we af wanneer iets te moeilijk wordt of er meer durf nodig is.
Maar juist het inslijten van een nieuwe routine zorgt ervoor dat je basis om telkens te durven sterker wordt!
Bedenk hoeveel intelligentie en concentratie je moest gebruiken de eerste keer dat je inparkeerde of zelfs de eerste keer dat je je veters bond. Vergelijk dat dan met de hoeveelheid mentale inspanningen die je nu doet om die activiteiten uit te voeren.
Duhigg schrijft: “Dit proces – waarin het brein een opeenvolging van handelingen omzet in een automatische routine – staat bekend als” chunking “, en het is de oorzaak van de vorming van gewoonten. Er zijn tientallen, zo niet honderden, gedragsbrokken waar we elke dag op vertrouwen. Gewoonten bestaan uit een eenvoudige, maar uiterst krachtige driestaps lus.
Ten eerste is er een cue, een trigger die je hersenen vertelt om naar de automatische modus te gaan en welke gewoonte om te gebruiken. Dan is er de routine, die fysiek, mentaal of emotioneel kan zijn. Ten slotte is er een beloning, waarmee je hersenen erachter komen of deze specifieke lus de moeite waard is om te onthouden voor de toekomst. Na verloop van tijd wordt deze lus … meer en meer automatisch. De cue en beloning raken met elkaar verweven tot een krachtig gevoel van anticiperen en verlangen naar voren komt.
Laten we eens beginnen met de start van de dag! De ochtendroutine!
De ochtendroutine is echt een tijd voor persoonlijke groei. Je hoeft niet dezelfde ochtendroutine te hebben als ik, het gaat erom je eigen routine te maken, en ik ga je enkele tips geven die je in je routine kunt opnemen.
1. Plan vooruit. Maak het jezelf gemakkelijker door de avond ervoor alles wat je nodig hebt ’s ochtends voor te bereiden. Op die manier staat het voor je klaar en heb je geen excuses om er niet mee door te gaan.
2. Zet je wekker ergens waar je fysiek moet opstaan en zet hem uit. Ik raad aan om een wekker te gebruiken in plaats van je telefoon, zodat je zo lang mogelijk van je telefoon af kunt blijven.
3. Zoek uit hoeveel tijd je ’s ochtends hebt. Denk niet dat je een uur of twee moet besteden om dit voor je te laten werken. U heeft slechts 15 minuten nodig.
4. Als de zon schijnt, ga dan naar buiten en kijk naar het blauw aan de hemel (niet direct naar de zon).
5. Neem elke ochtend een koude douche. Je bouwt jezelf voorbij de mentale kracht door jezelf iets te laten doen dat je niet wilt doen.
De training van je brein bij koud water zwemmen stelt je in staat beter met stress om te gaan.
Koud zwemmen is een heel natuurlijke manier van trainen in het omgaan met stress.
In het koude water stappen is als een brandwondje op de huid, het is altijd een belasting voor het lichaam. Dat geeft een stressreactie (mentaal en fysiek).
Maar “stress is niet wat er met je is gebeurd, maar HOE je het waarneemt”.
Voor ons lichaam is het koude water zelf (als stressfactor) niet het probleem, maar de manier, het mechanisme om het stress-effect op het lichaam te verwerken.
Het is geen toeval dat zwemmen in koud water steeds vaker wordt gebruikt in de strijd tegen depressie, stress en angsten. Tijdens het zwemmen trainen we de middelen van het lichaam die ons in staat stellen om met stress om te gaan.
Hoe verloopt dit proces fysiologisch?
De somatische ervaring wordt gecodeerd in het brein en omgezet in het GO – NO GO-commando in de basale ganglia.
De basale ganglia zijn een groep neuronen (ook wel kernen genoemd) die zich diep in de hersenhelften van de hersenen bevinden. De basale ganglia zijn voornamelijk betrokken bij het verwerken van bewegingsgerelateerde informatie. Ze verwerken ook informatie met betrekking tot emoties, motivaties en cognitieve functies.
Het cruciale punt is: welke kant gaat de stressreactie op? Via het indirecte pad of via het directe pad van de basale ganglia?
Optie 1. Het energieproces volgt een indirect pad.
In dit geval wordt het striatum geactiveerd, wat leidt tot de koppeling van de visuele en somato-sensorische cortex van de hersenen.
Dit deel ligt in het voorste gedeelte van de hersenen, waar somatische (lichaams) informatie wordt verwerkt. Dit omvat tast-, pijn-, temperatuur- prikkels.
Het resultaat is dat we tijdens het zwemmen ons verblijf in het koude water visueel en met de huid kunnen controleren. We letten op hoe wonderbaarlijk het wateroppervlak verandert, reageren op de schittering van de zon in het water, gefascineerd raken door meeuwen, voelen de brandende koelte van het water op de huid, enz.
Het zwemmen zelf, de verscheidenheid aan bewegingen leidt niet tot vermoeidheid en spierbelasting. Integendeel, na verloop van tijd neemt een gevoel van opgewektheid, een golf van kracht en lichtheid toe, naarmate de hormonen (dopamine, norepinefrine, serotonine) worden geactiveerd.
Serotonine werkt als een energiehormoon, een hormoon van vreugde. In dit geval scheidt de amygdala de energietoestand als veilig. In koud water voelen we ons zelfverzekerd, kalm en anticiperen we op meer energie tijdens het zwemmen.
Optie 2. Het energieproces volgt een direct recht pad.
Wanneer iemand bang is terwijl hij in koud water gaat ervaart hij een niet vrijwillige stress.
De stress-energie gaat via een directe weg van de basale ganglia en wordt omgezet in eenvoudige motorische acties. Als gevolg hiervan voel je een angst en angst, die wordt verergerd door verschillende associaties in de hersenschors: “Ik heb het koud … je kunt longontsteking krijgen, en als ik verdrinken “, etc.
Een persoon bevindt zich in een homeostatische onbalans en heeft geen gevoel van lichaamsenergie. In dit geval hoopt vermoeidheid zich snel op.
Bij elke volgende beweging van het lichaam neemt de belasting van de spieren toe, gaat de inspiratie verloren en neemt het bevende pad de controle over een lichaam over.
Het gevoel van kou dringt steeds meer door het lichaam. Het verlangen om uit het water te komen is overweldigend. Het lichaam is uiteindelijk niet bestand tegen de stressvolle effecten van koud water.
Conclusie: door meerdere keren het indirecte pad te oefenen geven we het brein de mogelijkheid om meer het indirecte pad te vinden en daarmee anders met de stress om te gaan. En juist het kijken, ruiken en ervaren van de huid en de omgeving versterken je kracht in het omgaan met stress. En bij de uiteindelijke beheersing zorgen de hormonen weer voor een fijn gevoel.
Met deze vraag startte ik met het lezen van dit boek :”The Originals van Adam Grant”
Adam Grant beschrijft vanuit diverse invalshoeken en theoretische onderbouwingen hoe “original” gedrag eruit ziet en welke factoren wel of niet werken om “original” te zijn. De definitie die hij hanteert is: “iets van een eenduidig en uniek karakter; een persoon die verschilt van andere mensen op een aantrekkende of interessante wijze ofwel een persoon met frisse inventieve capaciteiten en initiatief nemend.”
“Originals” ondernemen actie op een vaak onconventionele wijze stelt Grant. Als voorbeeld haalt hij de Warby Parker oprichters aan. Zij waren de eerste die brillen en contactlenzen online verkochten.
Wat heeft impact om “original” te zijn?
Grant beschrijft hoe men de fouten in standaards en standaardaanpakker zoekt. De econoom Michael Housman onderzocht waarom bepaalde klantenservice medewerkers langer in hun baan bleven werken dan anderen. Bijvangst in dit onderzoek was dat bleek dat medewerkers die Chrome bleken te gebruiken anders naar situaties keken in vergelijking met bijvoorbeeld Firefox gebruikers. Het bleek dat Chromegebruiker destijds meer initiatief moesten nemen om Chrome überhaupt op hun PC te krijgen en dat zij standaardaanpakken van Firefox en Explorer in hun werk als minder effectief ervaarden. Chrome geeft niet altijd de standaardantwoorden.
De politiek psycholoog John Jost onderzocht hoe mensen omgaan met standaardsituaties die zij niet als prettig ervaren. Daar bleek dat mensen die het meeste last hadden van de standaardsituatie het minst tegenstand gaven.
Volgens Jost volgt er dan een “systeem-rechtvaardiging”, men rationaliseert het probleem weg. Deze rechtvaardiging heeft ook een verzachtende werking: “als de wereld er zo hoort uit te zien dan hoef ik er ook niet ontevreden mee te zijn”.
Een soort van berusting dat de situatie nu eenmaal zo is.
Maar juist het kenmerk van “originals” is dat zij tegen de standaard zijn en onderzoeken of het niet beter of anders kan.
Het begint met nieuwsgierigheid. Dan gaat het om vragen stellen, omdenken naar “vuja de” in plaats van “déjà vu”. We zien iets herkenbaars maar kijken er naar met de blik om nieuwe inzichten te verkrijgen.
Grant laat de 2 gezichten van ambitie zien. Het is goed om alles wat er te behalen valt ook te proberen te behalen en hij laat ook zien dat als je maar iets blijft doen op dezelfde wijze dat dat niet vernieuwend is. Begaafde personen staan vaak hoog in aanzien maar zijn niet perse vernieuwend. Volgens de schrijver William Deriesewicz worden ze dan de excellente schapen. Grant neemt je mee langs allerlei grootheden (M.L.King, Rosa Parks, Copernicus, Steve Jobs) en hij vraagt de lezer: “De laatste keer dat jij een goed idee had, wat deed je ermee?”. Als lezer wordt je geconfronteerd hoe we vaak met de stroom mee gaan. En dat we vaak onszelf censureren omdat we vaak niet opstaan en zeggen wat wij er zelf van vinden.
Als “original” moet je soms radicale risico’s nemen. We aanbidden mensen die “the right stuff” hebben en we nemen aan dat deze personen van een andere dimensie zijn. En mensen die dan toch wel het geluk hebben zijn onder een goed gesternte geboren. Terwijl het woord “entrepreneur” zoals de econoom Richard Castillion het beschreef juist letterlijk “risicodrager” betekent.
Het nemen van een risico en het dragen ervan wordt makkelijker als je een “risico-portfolio” hebt, dus als je iets risicovols onderneemt is het zinvol om ook iets achter de hand te hebben. Ondernemers starten soms vanuit een werkende situatie (schrijver T.S. Eliot) en beleggers verdelen de risico’s. Sommige successen ontstaan vanuit de veiligheid van een hobby (E-bay) of risico’s worden verdeeld door samen zaken op te zetten.
Google vroeg zijn personeel ooit eens om naar de eigen functies te kijken als flexibele onderdelen. De vraag werd gesteld om de functies opnieuw in te richten zoals zij dachten hoe die het beste werkten (VuJa De) en ook hoe zij het beste daarin tot hun recht zouden komen. De grenzen die er benoemd werden waren enkel en alleen de grenzen die mensen zelf gemaakt hadden.
“Creativity is allowing yourself to make mistakes. Art is knowing which ones to keep” Scott Adams
Hoe kom je dan tot een goed idee?
Grant beschrijft in dit deel hoe de wisselwerking verliep tussen Steve Jobs en collega’s en de uitvinder van de Segway Dean Kamen. Te zelfverzekerd zijn kan juist creativiteit beperken en degene die je feedback geeft is vaak doorslaggevend. Kies de juiste personen voor feedback (je eigen vakgenoten0 en het aantal ideeën dat je genereert kan nooit genoeg zijn. Grote ideeën ontstaan in een veelheid van mislukkingen. Bij een nieuw idee, iets dat we nog niet kennen, triggert ons instinct om nieuwe onbekende zaken af te wijzen. We focussen op hetgeen NIET zou werken en gaan uit van bestaande prototypes. Ga in de schoenen staan van de creator!
Een Michigan State University team van 15 wetenschappers onderzochten de relatie tussen het uitvoeren van een creatieve hobby en de kans op een Nobel prijs. Muziek vergrootte de kans 2x en acteren zelfs 22x! Juist deze uitbreiding van kennis en ervaring zorgt voor een breder perspectief en kansen op een goed idee. Maar ook werken in het buitenland blijkt uit een onderzoek van Frederiques Godart meer kans te geven op een goed idee.
De aanname dan intuïtie dan relevant is ontkracht Grant. Intuïtie werkt alleen in gebieden waar wij ervaring in hebben. (Erik Dane) en juist in een wereld waar veel verandert en steeds het leven onvoorspelbaarder wordt zal juist een goede analyse relevanter worden.
“Great spirits have always encountered opposition from mediocre minds’ Albert Einstein
In een hoofdstuk beschrijft Grant de lotgevallen van Carmen Medina.
Zij was de eerste persoon die bij de CIA gebruik wilde maken van een gezamenlijk internet. Men zag dat bij de CIA niet zitten en Carmen kwam uiteindelijk op een zijspoor terecht. Toch hield zij vol en kwam via dat zijspoor op een belangrijke positie en had nu meer gevoel voor timing waardoor haar ideeën alsnog werden overgenomen. Timing is essentieel maar ook het vinden van de juiste partners om de zaak op een hoger niveau te brengen.
Een andere “original” aanpak is het “Sarick”-effect. Benoem hetgeen waarom men juist niet naar jouw idee moet kijken om uiteindelijk af te sluiten met maar….als je het wel zou doen dan….Deze wijze van communiceren zorgt voor een meer ondersteunende houding van het publiek. De overtuigende aanpak werkt volgens marketing professoren Marian Friestad en Peter Wright niet omdat we dan ons “veiligheidsscherm” gaan op trekken.
Als je ook je beperkingen en begrenzingen aangeeft neigt je publiek naar een meer ondersteunende houding. Ook kom je dan betrouwbaarder over en ook doordachter. Ieder idee wordt door een investeerder bekeken met de bril: “wat is er mis in dit product” als je dat alvast vertelt, vergroot dat het vertrouwen. Ook heeft deze bevestiging van minpunten het effect dat toehoorder meer moeite heeft om te bepalen wat zij zelf aan beperkingen zien.
Het is net Newton: “elke kracht zorgt voor een gelijkwaardige tegenkracht” men denkt: het valt eigenlijk wel mee.
Grant beschrijft meer psychologische processen waar “originals” gebruik van maken, een mooi voorbeeld is om eens het liedje Happy Birthday te tikken op tafel en een ander te vragen welk lied dit is. Slechts 2,5 procent raadt het juiste lied. Hoe goed je ook tikt. Wanneer iemand zijn idee pitcht, pitch diegene zijn of haar idee. Zij hebben het bedacht. Het lied geschreven…Hun idee, hun visie…Men moet dus de ander meenemen in de communicatie. En uitleggen waarom! (Kotter, Sinek). En daarbij nog: Het Sarick effect!
Kies tussen deze 2 woorden: Iktitaf en Sarick welke kies je? Rufus Griscom onderzocht hoe we kijken en wat we gespiegeld willen zien. Bekende ideeën benaderen we positiever. Derhalve is zichtbaarheid van groot belang. Want wanneer we iets al eerder gezien hebben kiezen we voor dat. Darick dus!
Kiezen in een situatie die je niet bevalt.
Je hebt 4 opties: vertrekken, jezelf uitspreken, accepteren en doorzetten of geen aandacht meer geven.
Uiteindelijk gaan deze keuzes over controle en committent.
Je spreekt je alleen maar uit wanneer je weet dat het er toe doet wat je zegt en je enorm om iets geeft. Dan onderscheid Grant ook nog mensen die meer toegeeflijk zijn en diegene die het conflict graag opzoeken. Als je feedback vraagt aan de eerste groep zullen ze je toch niet kritiek geven daarvoor hebben ze een te grote angst voor conflict.
De status van het gemiddelde is de comfortzone waarbij het risico wel eens geprobeerd is en na een tegenslag de veiligheid van de comfortzone opnieuw bevestigde.
De eerder genoemde Carmen Medina slaagde wel uit de comfortzone te komen. Zij benoemde dat zij “mission focussed” was in plaats van de focus op zichzelf te hebben.
Donna Dubinsky was een manager bij Apple en kwam in conflict met Steve Jobs over de distributie. Haar laatste voorstel om de distributie ander aan te pakken werd alsnog aangenomen ondanks alle weerstand. Wat de crux was: output & impact! “Deliver, do your job and do it wel”. Negeren was geen optie, doorzetten wel tot het moment daar was om tegen Steve Jobs in te gaan. Alleen doorzetten had niet gewerkt omdat het je ontevredenheid niet oplost. Alleen vertrek of voor jezelf opkomen waren waardevolle opties.
En; na een fout kun je het altijd overdoen. De meeste mensen zullen dan zichzelf minder censureren en meer nadruk geven op de ideeën.
“ Never put off till tomorrow what you can do the day after tomorrow” Mark Twain.
Uitstelgedrag lijkt de vijand van productiviteit maar kan ook een bron zijn voor creativiteit. Het is dan meer wachten op het juiste moment. Da Vinci heeft de definitieve Mona Lisa na slechts 15 jaar definitief afgerond. Originaliteit kan niet onder haast verkregen worden. Dit vraagt wel een discipline om uit te kunnen stellen. Ontwijk voortijdige keuzes. Het geeft ook een bredere focus. De tekst: “I have a dream” van M.L.King stond niet in de originele tekst. Door de definitieve tekst telkens uit te stellen bleef King open voor nieuwe input die hij eerder wellicht niet gezien had. Mahalia Jackson zei tijdens zijn speech: vertel hen over je droom Martin!. En dat deed hij, spontaan.
Uitstel hoeft geen afstel te zijn. Door te testen en verfijnen met diverse opties komt er een beter resultaat. Bill Gross, oprichter van Idealab, stelt dat timing dan voor 42% invloed heeft op een succesresultaat of niet. Grant maakt onderscheid tussen “movers/pioneers” en “Settlers”. Hij laat zien dat de pioniers en first movers juist vaak niet de meest effectieve resultaten behalen. Pioniers maken 6x zoveel fouten.
Een “settler” komt na de pionier en zij kijken of het anders of beter kan dan de pioniers.
Setters maken minder impulsieve besluiten en zijn minder risicovol. Verder hebben zij meer tijd om naar technieken en processen te kijken die beter kunnen. Ook kunnen zij marktontwikkelingen volgen en klantbehoeften beter duiden. Grant toont ook dat de jongeren niet per definitie meer “original” zijn. Zij komen makkelijker en sneller tot een nieuwe blik op een situatie maar ouderen hebben meer bagage en geduld om het juiste pad soms te kiezen. Zij hebben meer geëxperimenteerd en kunne oude ideeen.
Goldi Locks and trojan horse
Als we allianties zoeken met groepen met dezelfde waarden missen we de optie om vanuit strategisch of tactisch oogpunt juist andere groepen te betrekken. Als we verschuiven van het “Waarom” (Sinek) naar het “hoe” zijn we vaak minder radicaal. Als we daarnaar vragen zijn mensen vaak minder radicaal.
Srdja Popovic.
Bij de servische revolutie heeft Srdja Popovic een belangrijke rol gespeeld. Juist het anders denken over strijd maakte hem succesvol. Ook het gebruik van humor werkt goed. En soms moet je van je “enemies” je “frenemies” maken. In de voetstappen meelopen van je vijand geeft je een voorsprong. En juist een tegenopdracht geven zorgt voor originele oplossingen. Start eens met een onconventioneel uitgangspunt en kijk dan waar het toe leidt.
“We are not brothers keeper…in countless large and small ways we are brothers maker”
Hebben familiesamenstellingen invloed op “original” gedrag?
Laatkomers zijn meer geneigd om risico te nemen. In sport hebben ze vaker blessures en in de politiek en wetenschap kiezen zij eerder radicale invalshoeken (Sulloway). In de risicobenadering zullen zij zich minder zorgen maken. Besluiten gaan minder over wat er verwacht wordt en meer over wie iemand is of wil zijn. Het is niet zo dat alle nakomers zo zijn maar het vergroot de mogelijkheid dat je je in een bepaalde richting ontwikkelt. Eerstgeborenen blijken volgens onderzoek meer dominant, meer gewetensvol en ambitieus te zijn. Zij verdedigen eerder de status qua waar de nakomers het juist uitdagen. Bij de geboorte van een nakomen zijn eerder geborenen geneigd om de regels te bevestigen en hun autoriteit juist te bevestigen ten opzichte van de nakomer. Nakomers kiezen vaker een niche waarin zij excelleren, weg van de mainstream. Grant laat ook de rol van ouders zien wanneer zij opvoeden. “Originals” worden vaker losgelaten en bepaalde waarden worden door de ouder juist belangrijk gevonden. Discipline is volgens Grant wel nodig en komt tot stand wanneer je kinderen de eigen waarden laat kiezen, een eigen kompas laten ontwikkelen en de consequenties van gedrag voor anderen laat ervaren.
het gebruik van woorden is dan essentieel volgens Grant. bevestiging van een goed karakter draagt bij aan een positieve identiteit, in plaats van het bevestigen van gedrag. Bijv. zeg: “wie wil een helper zijn?” in plaats van “wie wil helpen?”.
Wat betreft rolmodellen zijn ouders niet de beste rolmodellen. Juist rolmodellen die maatschappelijk van belang zijn zijn beter en zelfs fictieve rolmodellen (boek/film).
“in fact, the only sin which we never forgive in each other is difference of opinion”
Ralph Waldo Emerson
Diversiteit in culturen stimuleert “origanal” gedrag. Grant laat zien dat verscheidene Blusprints van culturen niet het gewenste gedrag opleveren. Negatieve feedback durven geven is daarbij essentieel.
“Before you criticize people, you should walk a mile in their shoes. That way, when you criticize them, you’re a mile away end you have their shoes”
(Jack Handey, Saturday Night Live, deep thoughts)
Starters op werkplekken zijn de beste personen om kansen te zien om een cultuurverbetering in te zetten. Dit vraagt voor managers een “open-deur” policy.
“I learned that courage was not the absent of fear, but the triumph over it…The brave man is not he who does not feel afraid, but he who conquers that fear.” Nelson Mandela
Grant haalt Lewis Pugh aan; zwemmer op de Noordpool. Hij start als een defensieve pessimist en haalt daar zijn motivatie uit, om zijn tegenstanders te ontmoedigen.
Maak de angst je vriend zegt hij.
Angst is een intense emotie die je niet moet onderdrukken maar juist de energie omzetten naar een andere emotie. Angst komt voort uit hetgeen we verwachten. En dat dat negatief zal zijn.
Als we het Go-systeem activeren door bv enthousiasme kijken we naar de positieve kanten en mogelijkheden.
In het verzet (Servie en elders) blijkt dat mensen de angst overwinnen door het Go-systeem aan te zetten door kleine acties die een signaal geven naar een grotere groep. (Blueprint for a revolution, Srdja Popovic) Deze acties zijn klein in de daad maar in kwantiteit groot.
Ook Kahneman laat zien dat hetgeen je niet wil juist ook kan motiveren, wat zijn de kosten als je niet verandert. Als de voordelen tot verandering niet groter zijn gaat het stopsysteem in werking. we willen dan behouden wat we hebben.
Kortom het boek levert een scala aan inzichten om te durven!
We voelen aan het gevoel in onze buik gedeeltelijk hoe het gaat. Darmen en hersenen werken vanaf de geboorte nauw samen.
De auteur Hilde A.J. Bolt noemt dit gevoel in onze buik “guts”. Zij beschrijft in dit boek “Get your Guts – je instinct als kompas” haar eigen visie en de weg die zij heeft afgelegd als vrouw, echtgenote en (stief)moeder, psycholoog-psychotherapeut, coach, trainer en traumadeskundige.
In mijn thesis is de “guts” gerelateerd aan lef. Lef komt voort uit hetzelfde “ballen in de buik”-gevoel en is essentieel om te durven.
Durven is lef met voorbedachten rade.
Het onderbuikgevoel komt juist op bij ethische uitdagingen. Er is dan een koppeling tussen intuïtie en de spontaniteit van onze ‘darmimpuls’. De adrenaline gaat omhoog, de hartslag gaat sneller, bloedvaten vernauwen zodat we minder bloed verliezen in een gevecht. Onze bloeddruk gaat omhoog en het denken gaat offline.
Dus moest ik dat boek hebben en lezen. Op zoek naar wat ik herken maar ook nieuwe inzichten. Bolt bracht daarnaast ook “Guts, in tijden van corona en erna” uit. Ook maar gelijk gelezen.
Iemand met Guts is een persoon met lef, met ballen volgens Bolt. Zij voegt aan de bovenstaande beschrijving verder toe dat de signalen uit het buikgebied een instrument zijn, een kompas van waaruit je kunt leven. Dit levert dan de kracht (Guts) op die je nodig hebt om hiernaar te handelen.
Wat neem ik mee uit dit boek?
Een herkenning bij de “Illusions of control”. Waar hebben we echt controle op?
Je kunt ontkomen aan de illusie door ruimte te creëren en de keuze vrijheid te zien die je altijd hebt.
” Je kunt veelal niet kiezen wat er op je weg komt wel hoe je ermee omgaat.’
Denkkaders en illusies zijn zijn als lucht, ze kunnen ook zo weer weg zijn. Geef je die gedachten aandacht dan zullen ze groeien. Ze leiden ons af waar het werkelijk om gaat!
Door de gedachten worden zaken juist moeilijker. En de vraag is dan: Durf jij eenvoudig, simpel en goed te zijn?
“We leven als mens in een groot toneelstuk.”
Bolt geeft aan dat wij (zeker in de westerse wereld) zo graag willen begrijpen en dat we verleren om te voelen, stappen te nemen, dingen aan te gaan, regie te pakken en verantwoordelijkheid te nemen.
In mijn praktijk komt er in gesprekken altijd een moment dat klanten zichzelf en anderen niet meer kunnen begrijpen. Dan stopt het kunnen begrijpen. Dan is het wat het is. Begrijpen start in je hoofd. En je hoofd kan veel: gebruik je hele hoofd! Wees zowel een wetenschapper als de kunstenaar; het is er allemaal in optima forma! Je kunt dan ook eerlijk zijn naar jezelf. Eerlijkheid naar jezelf is een ingang naar ontwikkeling.
Een mooie metafoor vond ik:
“Verlichting: Zet het licht aan en heb durf om jezelf onder te zien”
En:
“Verwarm je met je eigen licht en maak het lichter door lichter te leven maak het niet te zwaar”
Bolt propageert meer het vrij-denken. Eens een andere gedachte toelaten kan een begin zijn van iets nieuws. En probeer het gewoon. Dan heb je het in elk geval geprobeerd. Je hebt lef gehad om risico te nemen en op je bek te gaan en waarschijnlijk heb je er dan veel van geleerd.
Wanneer je werkelijk wil veranderen zul je stappen moeten zetten die je nog niet eerder heb gezet op een onbekende weg. Dat kan wennen zijn voor je systeem. Je systeem wordt ontregeld door elke stap die onbekend is. In elk moment zit een keuze om door te gaan.
En andersom als je vast zit, ligt de feitelijke verantwoordelijkheid van de interne herhaling bij jezelf en niet bij je ouders. Daar kun je dus ook kiezen. Dat vraagt durf. En anderzijds ook mildheid voor jezelf, je onwetendheid, onmacht, weerstand, missers en onhandigheid, stelt Bolte.
“Om echt ja te kunnen zeggen moet je de innerlijke nee helemaal kunnen doorvoelen.”
Dit herken ik bij het koudwaterzwemmen. En ik heb nu juist het kijken toegevoegd in mijn aanpak voor nieuwe koudwaterzwemmers. Kijken helpt bij de geruststelling van het brein. En het trillen is een ontlading van het lichaam. Het zorgt ervoor dat stresshormonen zo snel mogelijk het lichaam verlaten.
Bolt beschrijft naast instinct en het hoofd het hart. Dit had ik in mijn onderzoek niet apart gedefinieerd. Het hart staat voor gevoel. Gevoelens zijn vaak subtieler en genuanceerder van aard dan primaire emoties
Dit leverde mij een mooie oefening op in het omgaan met angst: wat je ook ervaart aan emoties of gevoelens train je zelf JA er tegen te zeggen. Leg je hand op je buik en op je hart en oefen oefen oefen!
Het maakt het niet groter of kleiner maar laat het zijn wat het is.
Context en waarden beïnvloeden het durven. In onze cultuur hebben we geen rituelen om onze natuurlijke agressie een constructieve vorm geven om te ontladen. In de Haka wordt de natuurlijke agressie een bron van kracht. Vorig jaar gebruikte ik de Haka juist ook hiervoor. Een organisatie was bezig met het hervinden van de kracht. De Haka maakte deze los.
Get your Guts is een boek voor mensen die zelf guts willen ontwikkelen, maar ook een boek dat iedere therapeut, coach of hulpverlener gelezen moet hebben.
Je komt niet vooruit. Je boekt niet je gewenste resultaat. Je denkt dat je het karakter er niet voor hebt?
Je hebt al wat pogingen gedaan (gesolliciteerd, ergens iets van gezegd, een eerste klus) maar je haakt af. Pfoe…..
Ik zeg:
Je sokken moeten perfect zitten als je resultaat wil behalen! Toch? Huh? Door te oefenen, oefenen en oefenen!
Een urenlange oefening doet in het aantrekken van sokken?
Daar moet je toch niet aan denken?
Als je resultaat wil behalen: Ja!
De “All Blacks” (het succesvolle Nieuw Zeelands rugbyteam) hadden een trainer die juist ook dit liet oefenen.
Je sokken moeten perfect zitten, dat voorkomt blaren en tijdverlies. En juist dat laatste kan van belang zijn.
Oefenen, oefenen en oefenen!
Oefenen vraagt om karakter. “Sweep the sheds” zegt men bij de All Blacks: wees nooit te groot om ook de kleine dingen te doen die gedaan moeten worden. We gaan pas uit de kleedkamer als deze schoon en opgeruimd is.
Bij karakter past nederigheid en bescheidenheid in het uitvoeren van de grote of kleine taak, volgens de All Blacks. En wees trots als je de taak volbracht hebt.
In basis is je karakter gevormd op basis van de verwachtingen, de juiste omgeving en cultuur waarin je leeft.
Zie het karakter als een groot vierkant stuk marmer, een stevige basis. Volgens de All Black is de basis gevormd door de nalatenschap (Legacy) van jouw ouders, eigen ervaringen en de cultuur waarin je bent opgegroeid.
Karakters verander je niet. Maar oefenen kun je wel!
Jij vormt zelf je karakter met oefenen in kleine en grote taken.
Je kunt de scherpe hoeken van het blok marmer wegslijpen zodat je in het leven makkelijker doorrolt.
Het slijpen lukt door je leergierig op te stellen, te willen leren, vragen aan jezelf en anderen te durven stellen.
#hoedan?
Focus op wat je wil veranderen.
Zorg voor een klein haalbaar doel.
Durven, doen en dan dealen.
Vraag anderen je te helpen om de volgende stap te kunnen nemen.
